Tất tần tật về 7 bệnh thận thường gặp và cách điều trị hiện nay

Bệnh thận là những tổn thương hoặc vấn đề gây ảnh hưởng đến khả năng tự làm sạch máu của cơ thể. Bệnh thận thường có tiến triển khá âm thầm, tuy nhiên mức độ nguy hiểm không hề nhẹ. Vậy, bệnh thận là gì? Có những loại bệnh thận nào? Hãy cùng theo dõi bài viết về 6 loại bệnh thận sau đây.

Bệnh thận là gì? 7 bệnh về thận thường gặp

Bệnh thận là tình trạng suy giảm chức năng của thận đột ngột hoặc từ từ theo thời gian. Lúc đó, khả năng lọc máu, lọc nước ra khỏi máu và kiểm soát huyết áp của cơ thể trở nên kém hơn. 

Có khá nhiều loại bệnh thận khác nhau. Tuy nhiên, có 6 loại bệnh thận phổ biến hơn sẽ được cảnh báo trong bài viết hôm nay.

Bệnh suy thận

Suy thận là tình trạng thận hoạt động “kém” hơn bình thường, các chức năng như: Lọc máu, điều hòa huyết áp, cân bằng điện giải,... không được đảm bảo.

Dựa vào thời gian mắc bệnh, suy thận được chia thành 2 nhóm chính là suy thận mạn và suy thận cấp. Suy thận cấp diễn ra nhanh, dồn dập. Suy thận mạn diễn biến từ từ, thời gian mắc bệnh kéo dài trên 3 tháng.

Nguyên nhân suy thận

Thông thường, suy thận là do các bệnh khác gây ra những tổn thương vĩnh viễn trên thận một cách từ từ. Cụ thể như: Tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh tự miễn như lupus ban đỏ, bệnh ở thận (hội chứng thận hư, nang thận, sỏi thận,...),...

Nguyên nhân gây suy thận cấp tính thường gặp là: Đau tim, mất quá nhiều máu, lạm dụng một số loại thuốc, các vấn đề về đường tiết niệu,...

>>>XEM THÊM: Những dấu hiệu bệnh suy thận điển hình nhưng không phải ai cũng biết

Điều trị suy thận

Nguyên tắc chung trong điều trị: Loại bỏ nguyên nhân gây suy thận. Thực hiện các biện pháp hồi phục lượng nước tiểu. Điều trị với phác đồ tùy thuộc với theo giai đoạn bệnh. Đối với từng loại suy thận, sẽ có lộ trình điều trị khác nhau. 

Cần lưu ý rằng, nếu người bệnh gặp suy thận cấp vẫn có thể điều trị và phục hồi một phần hoặc hoàn toàn chức năng của thận. Tuy nhiên, đối với trường hợp bị suy thận mạn, người bệnh sẽ cần điều trị gần như trọn đời với bệnh lý này.

Các phương pháp điều trị cho suy thận mạn hiện nay chủ yếu chỉ giúp ngăn ngừa được biến chứng, làm bệnh phát triển chậm hơn. Điều trị suy thận mạn chủ yếu liên quan đến:

• Kiểm soát huyết áp, đường huyết bằng thuốc.
• Điều trị phù, thường bằng thuốc lợi tiểu.
• Điều trị thiếu máu.
• Cân bằng điện giải.
• Lọc máu, ghép thận khi suy thận mạn đến những giai đoạn cuối.
• Hỗ trợ nâng cao chức năng thận, cải thiện suy thận bằng các loại thảo dược như: Dành dành, đan sâm, râu mèo, linh chi đỏ,... 

Suy thận xảy ra khi thận làm việc kém và không đảm bảo được chức năng của mình

Bệnh sỏi thận

Sỏi thận xảy ra khi các chất khoáng trong nước tiểu lắng đọng lại tại thận, kết tinh thành viên cứng với kích thước khác nhau. Có nhiều loại sỏi như: Sỏi calcium, sỏi oxalat, sỏi phosphat, sỏi acid uric, sỏi cystin.

Nguyên nhân gây bệnh sỏi thận

Hầu hết, sỏi thận được hình thành tự sự kết tinh, lắng đọng của canxi trong cơ thể khi không được đào thải hết ra ngoài và tồn đọng ở hệ tiết niệu. Nguyên nhân hình thành sự lắng đọng, dư thừa chất kết tinh có thể kể đến như:

• Chế độ ăn uống không hợp lý (quá nhiều đạm, hydrat carbon, natri, oxalat), thói quen uống ít nước, ăn nhiều muối, sử dụng sai các chất calcium, vitamin C,...
• Bị nhiễm khuẩn tiết niệu, lạm dụng thuốc, ung thư, bệnh gút,..
• Bị bệnh lý đường tiêu hóa như tiêu chảy, loét dạ dày,...
• Các yếu tố di truyền, béo phí khác.

Điều trị bệnh sỏi thận

Sỏi thận thường sẽ được điều trị với mục đích chính là loại bỏ sỏi ra khỏi cơ thể. Người bệnh sẽ được chỉ định điều trị bằng nội khoa để giảm cơn đau trước. Nếu tình hình không thuyên giảm sẽ được điều trị ngoại khoa. Dưới đây là một số phương pháp điều trị sỏi thận phổ biến, như: 

• Điều trị cơn đau quặn thận do sỏi: Uống ít nước, dùng thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ trơn, kháng sinh (nếu có nhiễm trùng).
• Đối với sỏi acid uric: Điều trị bằng cách kiềm hóa nước tiểu.
• Phẫu thuật mổ lấy sỏi, nội soi, tán sỏi qua da, tán sỏi ngoài cơ thể, tán sỏi nội soi.
• Điều trị dự phòng bằng việc thay đổi chế độ ăn uống và thay đổi lối sống phù hợp.

Mục đích chính trong điều trị sỏi thận là loại bỏ sỏi ra khỏi cơ thể

Bệnh viêm cầu thận

Viêm cầu thận là tình trạng xảy ra khi các tiểu cầu thận và mạch máu trong thận bị viêm. Tổn thương tại cầu thận nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ra suy thận, thậm chí là tử vong.

Nguyên nhân gây viêm cầu thận

Viêm cầu thận được chia thành 2 loại là viêm cầu thận cấp và viêm cầu thận mạn. Tuy nhiên, hầu hết viêm cầu thận đều do những nguyên nhân sau đây:

• Nhiễm trùng: Viêm cầu thận có thể xuất phát từ những nhiễm trùng như nhiễm trùng da, nhiễm trùng viêm cầu thận, viêm nội tâm mạc do virus, nhiễm virus (như HIV, virus viêm gan B, viêm gan C).
• Bị các bệnh liên quan đến hệ thống miễn dịch: Lupus, hội chứng Goodpasture, bệnh thận IgA,..
• Viêm mạch máu: Các loại viêm mạch máu như viêm đa mạch, bệnh u hạt kèm viêm mạch cũng là nguyên nhân dẫn đến viêm cầu thận.

Ngoài ra, nếu bạn bị huyết áp cao, bệnh thận khác do tiểu đường, xơ vữa cầu thận đoạn khu trú, … nguy cơ bị viêm cầu thận có thể cao hơn.

>>>XEM THÊM: Hội chứng viêm cầu thận và 5 vấn đề cần đặc biệt cẩn trọng

Điều trị bệnh viêm cầu thận

Viêm cầu thận sẽ được điều trị dựa vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương ở thận như thế nào. Đối với những trường hợp viêm cầu thận nhẹ, người bệnh có thể không cần điều trị và sẽ được hướng dẫn điều trị phòng ngừa bằng chế độ ăn uống, thay đổi lối sống.

Đối với những trường hợp viêm cầu thận nặng hơn, bác sĩ sẽ tiến hành điều trị bằng những phương pháp như sử dụng thuốc để giảm triệu chứng. Nặng hơn, bác sĩ có thể chỉ định điều trị bằng phương pháp lọc protein ra khỏi máu.

Bệnh nang thận

Nang thận là túi chứa dịch bất thường tại thận, có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bên thận. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, tuy nhiên cũng có trường hợp nang thận xuất hiện ngay từ khi sinh ra (nang thận bẩm sinh). Bệnh nang thận  có 3 dạng chính là: Nang thận đơn độc, thận nhiều nang và thận đa nang.

Nguyên nhân gây bệnh nang thận

Nguyên nhân thường thấy của bệnh nang thận là sự di truyền. Tuy nhiên, đến hiện tại, nguyên nhân của nang thận vẫn chưa được xác định quá rõ ràng. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng sự phá hủy cấu trúc của các ống thận hoặc thiếu máu đến thận có thể là nguyên nhân gây nang thận đơn.

Cách chữa bệnh thận có nang

Nếu nang thận nhỏ hơn 5cm, không gây triệu chứng thì không cần điều trị. Hãy theo dõi tình trạng nang thận định kỳ bằng siêu âm, xét nghiệm nước tiểu và tránh các va chạm mạnh.

Nang thận lớn (> 5cm ), gây triệu chứng hoặc chèn ép đài bể thận và niệu quản thì cần phải can thiệp ngoại khoa: Chọc hút, bơm chất làm hóa xơ, mổ hở cắt chóp nang.

Nang thận thường là bệnh lý di truyền

Ung thư thận

Ung thư thận là sự phát triển bất thường và khó kiểm soát các tế bào ở thận, nhú thận. Theo thời gian, khối ung thư thường to dần, phá vỡ bao thận, lan ra ngoài tới lớp mỡ bọc quanh thận, xâm lấn các tạng khác ở gần.

Nguyên nhân gây ung thư thận

Nguyên nhân chính gây ung thư thận là việc các tế bào thận bị biến đổi và đột biến từ DNA của chúng và phát triển, phân chia nhanh chóng. Khi các tế bào bất thường này tích tụ lại với nhau và tạo nên khối ung thư thận.

Điều trị ung thư thận

Nguyên tắc đầu tiên để điều trị ung thư thận là loại bỏ các tế bào ung thư. Nếu các tế bào này chỉ mới xuất hiện trong thận, đây sẽ là phương pháp điều trị duy nhất ở thời điểm hiện tại. 

Trong trường hợp các tế bào ung thư đã lan ra ngoài thận, người bệnh sẽ được chỉ định thêm các phương pháp điều trị khác. Một số cách điều trị để loại bỏ ung thư ví dụ như:

• Điều trị ung thư thận bằng liệu pháp toàn thân: Sử dụng chất ức chế đa kinase, xạ trị.
• Cắt bỏ khối u nhỏ: Đốt bằng nhiệt cao tần (RFA) và áp đông. 
• Phẫu thuật (nội soi) để điều trị ung thư thận giai đoạn đầu.

Phẫu thuật nội soi ung thư thận bằng robot

Viêm thận bể thận cấp

Viêm thận bể thận cấp là tình trạng nhiễm khuẩn cấp tính ở đài, bể thận, niệu quản, nhu mô thận. Thông thường, vi khuẩn đến bể thận, thận và gây viêm theo 2 đường: Ngược dòng (từ bàng quang lên niệu quản, vào đài bể thận), theo đường máu (lúc bị nhiễm trùng huyết).

Nguyên nhân khiến bạn bị viêm thận bể thận cấp

Bệnh do vi khuẩn ngược dòng lên từ bàng quang, hoặc do máu đưa đến. Vi khuẩn gây bệnh thường gặp nhất là: E. Coli, proteus mirabilis,... Một nguyên nhân ít phổ biến hơn của viêm thận bể thận cấp là do sự trào ngược túi niệu quản, thông thường nguyên nhân này thường mang tính bẩm sinh.

Điều trị viêm thận bể thận cấp

Viêm thận bể thận cấp có thể được điều trị nội trú hoặc ngoại trú. Đối với những trường hợp người bệnh vẫn có sức khỏe tốt, trưởng thành có thể điều trị ngoại trú. Đối với trường hợp trẻ em, người già hoặc người có bệnh lý nền, hệ miễn dịch cần được tiến hành điều trị nội trú.

Người bệnh trong quá trình điều trị sẽ được chỉ định sử dụng thuốc hoặc tiến hành phẫu thuật nếu cần thiết. Cụ thể:

• Sử dụng thuốc điều trị: Thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau.
• Điều trị nội trú với trường hợp nặng: Được theo dõi, điều trị bằng hydrat hóa đường tĩnh mạch phối hợp với kháng sinh, theo dõi máu, nước tiểu và tình trạng nhiễm trùng thường xuyên.
• Phẫu thuật: Được yêu cầu khi các giải pháp khác không hiệu quả.

Phẫu thuật sẽ được chỉ định khi điều trị viêm thận bể thận cấp bằng các phương pháp khác không hiệu quả

Hội chứng thận hư (còn gọi là bệnh thận hư)

Hội chứng thận hư là tình trạng rối loạn ở thận, khiến cơ thể bị mất > 3g Protein/ngày qua nước tiểu. Bệnh thận hư xuất hiện khi có tổn thương cầu thận, đặc trưng bởi phù, protein niệu cao, protein máu giảm, rối loạn lipid máu. 

Nguyên nhân gây ra hội chứng thận hư

Nguyên nhân trực tiếp gây ra thận hư là sự tổn thương của các cụm mạch máu nhỏ ở thận khiến cơ thể không thể giữ được lượng protein cần thiết. Có nhiều yếu tố gây ra nguyên nhân này. Cụ thể như:

• Bệnh lý: Tiểu đường, bệnh thay đổi tối thiểu, bệnh thận màng, xơ vữa cầu thận đoạn khu trú, lupus ban đỏ hệ thống, Amyloidosis.
• Nguyên nhân, yếu tố khác: Sử dụng một số loại thuốc, một số bệnh lý nhiễm trùng khác như HIV, viêm gan B, sốt rét,..

Điều trị bệnh thận hư

Để điều trị thận hư, bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng bệnh lý, triệu chứng gặp phải để có thể đưa ra được phác đồ điều trị phù hợp. Cụ thể:

• Điều trị bằng thuốc: Thuốc huyết áp, thuốc lợi tiểu, thuốc giảm cholesterol, thuốc ức chế miễn dịch, thuốc làm loãng máu,...
• Chỉ định cắt thận: Hiếm khi xảy ra.
• Điều trị phòng ngừa: Thay đổi lối sống, thay đổi chế độ ăn như ăn đủ protein (0,8-1g/kg/ngày + lượng protein mất qua nước tiểu). Hạn chế nạp muối và nước (khi đang bị phù nhiều). 

Hạn chế muối khi có phù trong hội chứng thận hư

Dấu hiệu, triệu chứng bệnh thận

Bệnh về thận đều đặc trưng bởi sự suy giảm chức năng của cơ quan này. Tuy nhiên, hầu hết các bệnh thận sẽ không có dấu hiệu ban đầu. Chỉ khi bệnh lý chuyển biến trầm trọng hơn, các triệu chứng của bệnh thận mới bắt đầu xuất hiện. Chúng thường có chung một số triệu chứng, biểu hiện dưới đây:

• Huyết áp tăng cao bất thường không rõ nguyên nhân.
• Buồn nôn, ăn không ngon, chán ăn, có thể nặng hơn là nôn mửa.
• Cảm thấy có vị lạ (vị giống kim loại) trong miệng.
• Thường xuyên bị mệt mỏi, yếu đuối.
• Gặp vấn đề về giấc ngủ như ngủ không ngon giấc, thức dậy nhiều lần.
• Mắt cá chân, bàn chân bị sưng, phù vô căn.
• Khó thở, đau ngực do chất lỏng không được đào thải và tích tụ xung quanh phổi, tim.
• Bị co giật, chuột rút, ngứa dai dẳng.

Buồn nôn, nôn mửa là một trong các triệu chứng của bệnh thận

Biến chứng bệnh thận là gì?

Bệnh thận khi chuyển sang giai đoạn mãn tính có thể gây ra những biến chứng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.Những nguy hiểm tiềm ẩn có thể kể đến như:

Thiếu máu: Thiếu máu có thể khiến cho oxy không được cung cấp cho các cơ quan, mô quan trọng trong cơ thể.

Giữ nước: Gây ra tình trạng dư thừa chất lỏng, dẫn đến sưng phù chân tay, ảnh hưởng đến huyết áp, phổi, tim mạch và các cơ quan khác.

Yếu xương: Xương suy yếu làm tăng nguy cơ bị gãy xương và khó phục hồi hơn.

Tăng kali máu, tăng tiết niệu: Gây ảnh hưởng đến tim, tích tụ chất thải trong máu, ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Bệnh lý: Bệnh thận có thể làm tăng nguy cơ bị các bệnh lý khác như viêm tim, bệnh gout, tăng nhiễm toan chuyển hóa dẫn đến rối loạn nội tiết, mất cơ hoặc xương. 

Lâu dài, những nguy hiểm tiềm ẩn này sẽ làm hệ thống miễn dịch của cơ thể bị suy yếu, gây suy thận và gia tăng bệnh tim. Điều này rất nguy hiểm, bởi bệnh tim là nguyên nhân phổ biến gây ra tử vong ở người bệnh thận.

Ngoài ra, bệnh thận cũng có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh như suy giảm nhận thức, sa sút trí tuệ. Đối với người bị bệnh thận giai đoạn cuối, khả năng bị đột quỵ, xuất huyết cũng cao hơn.

Cách phòng ngừa bệnh thận và biến chứng

Bệnh ở thận rất nguy hiểm, vì vậy, bạn nên chủ động phòng ngừa tình trạng này ngay từ sớm bằng cách xây dựng lối sống, chế độ dinh dưỡng lành mạnh hơn. Cụ thể như sau:

• Thường xuyên kiểm tra huyết áp và đường huyết, điều trị tích cực để giữ các chỉ số trong ngưỡng cho phép.
• Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh (dùng rau xanh, quả tươi, ưu tiên dùng dầu từ thực vật, giảm đạm, giảm muối).
• Giảm cân nếu bị thừa cân.
• Vận động vừa sức.
• Bỏ hút thuốc lá, bia rượu, trà, cà phê.

Bên cạnh thay đổi chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt, người bệnh nên sử dụng các sản phẩm thảo dược có thành phần dành dành, đan sâm, hoàng kỳ, râu mèo,... Trong đó, thành phần dành dành đã được nhiều nghiên cứu của tác giả Xiaobo Li và cộng sự chứng minh có tác dụng tăng cường chức năng thận, ức chế sự dịch chuyển biểu mô và trung mô, giảm xơ hóa thận hiệu quả.

>>>XEM THÊM: Dành dành có công dụng gì với suy thận?

Ngoài ra, sản phẩm thảo dược có chứa các thành phần này giúp lợi tiểu, giảm phù, bổ máu, tăng thanh thải cho thận và giảm biến chứng do bệnh thận. Theo nghiên cứu của Tạp chí Kinh Tế Việt Nam 2021 cho thấy có tới 92,9% người dùng hài lòng hoặc rất hài lòng khi sử dụng sản phẩm từ thảo dược dành dành.

Dành dành có tác dụng bảo vệ thận và ngăn ngừa biến chứng của bệnh thận

Bệnh thận rất nguy hiểm và cần được quan tâm phòng tránh, điều trị tích cực. Chẩn đoán và chữa trị sớm sẽ giúp bạn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của tình trạng này. Nếu có các vấn đề cần tư vấn về bệnh thận, hãy liên hệ đến số hotline 024. 38461530 - 028. 62647169 để được hỗ trợ nhanh nhất.

Tài liệu tham khảo

1. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16167-glomerulonephritis-gn
2. https://www.nhs.uk/conditions/glomerulonephritis/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28810600/
4. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/kidney-stones/symptoms-causes/syc-20355755
5. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/kidney-cancer/diagnosis-treatment/drc-20352669
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK519537/