Thuốc trị vẩy nến Acitretin (Soriatane) và những vấn đề cần lưu ý

Acitretin Soriatane là thuốc gì?

Thuốc Acitretin là thế hệ thứ 2 của retinoid dạng uống, là chất chuyển hóa của Etretinate và sự tổng hợp axit amin. Retinoids là một dẫn xuất của vitamin A acid. Acitretin là hoạt chất có nhân thơm, sử dụng điều trị vẩy nến, rối loạn sừng hoặc được sử dụng người bệnh đã được cấy ghép cơ quan để phòng ngừa ung thư.

Hiện tại, Acitretin ngoài tên biệt dược Soriatane còn có những tên biệt dược khác Acitretin Capsules (Prasco), Acitretin (Dheer Healthycare Private Limited),… Acitretin Soriatane được sản xuất dưới 2 dạng bào chế:

• Acitretin 25mg dạng viên nang, đóng hộp x 30 viên.
• Acitretin 10mg dạng viên nang, đóng hộp x 30 viên.

Acitretin thường được sử dụng để điều trị các trường hợp vẩy nến nặng

Cơ chế và công dụng của Acitretin

Vẩy nến hiểu đơn giản là tình trạng xảy ra khi các lớp tế bào ngoài phát triển với tốc độ nhanh hơn bình thường và bị keratin hóa (một loại protein trong da lắng đọng và khiến tế bào da dày hơn). Lúc này, khi người bệnh sử dụng Acitretin, chất này sẽ ức chế được sự tăng trưởng và keratin hóa quá mức của tế bào.

Từ cơ chế đó, Acitretin Soriatane có công dụng trong việc điều trị các vấn đề sau đây:

• Điều trị chứng vẩy nến nặng ở diện rộng, khiến da bị viêm, đỏ, dày và có vảy bạc.
• Điều trị các chứng vẩy nến thể mủ ở tay, chân. Phòng ngừa vẩy nến tái phát sau khi đã điều trị.
• Hỗ trợ điều trị một số chứng bệnh chàm bẩm sinh, viêm da.
• Điều trị các loại bệnh viêm da nặng khác có đặc trưng bởi loạn/tăng lớp sừng trên da.

Hướng dẫn sử dụng Acitretin

Để Acitretin phát huy được tác dụng cũng như ngăn ngừa các tác dụng phụ nguy hiểm có thể xảy ra, người bệnh nên sử dụng Acitretin đúng và đủ liều theo khuyến cáo. Những thông tin về cách dùng được tổng hợp từ nhà sản xuất và các ý kiến từ những trang chuyên tin y khoa uy tín, nhưng chỉ mang tính chất tham khảo. Do đó, người bệnh vẫn cần tuân thủ tuyệt đối theo hướng dẫn cách dùng từ bác sĩ.

Cách dùng và liều dùng Acitretin

Acitretin được sử dụng theo đường uống, cùng với bữa chính hoặc có thể dùng với sữa. Thông thường, Acitretin sẽ được chỉ định sử dụng 1 lần/ngày và cùng một thời điểm mỗi ngày. Tuy nhiên, nếu được chỉ định liều dùng liều cao hơn, người bệnh nên tuân thủ theo hướng dẫn.

Về liều lượng phù hợp, Acitretin có thể sử dụng như sau:

Đối với người lớn

Khởi đầu từ 25 – 30mg/ngày, ngày sử dụng 1 lần. Sau 2 – 4 tuần, bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng tùy vào tình trạng bệnh. Tối đa 75mg/ngày. Đối với người bệnh mắc Darier, liều khởi phát thấp hơn khoảng 10 mg/ngày. Sau đó sẽ tăng liều cẩn thận.

Liều duy trì cho người lớn thường được điều chỉnh dựa vào khả năng dung nạp, đáp ứng điều trị. Thông thường khoảng 30 mg/ngày trong 6 – 8 tuần tiếp theo để giúp điều trị vẩy nến tốt hơn.

Đối với các bệnh rối loạn sừng hóa khác, liều dùng được khuyến cáo càng thấp càng tốt, có thể nên dưới 10mg/ngày. Tuyệt đối không vượt quá 30 mg/ngày.

Đối với trẻ em: Không sử dụng viên uống cho trẻ em. Bác sĩ có thể cân nhắc về liều lượng tiêm phù hợp dựa theo cân nặng.

Sử dụng kết hợp

Ngoài liệu pháp đơn độc, Acitretin có thể được sử dụng kết hợp với các loại thuốc điều trị khác. Trong trường hợp đó, bác sĩ sẽ điều chỉnh. Tuy nhiên, hầu hết Acitretin sẽ được chỉ định dùng đơn độc.

Người bệnh nên tuân thủ hướng dẫn sử dụng Acitretin từ bác sĩ

Xử lý trong trường hợp quên/quá liều

Trong một số trường hợp, người bệnh có thể quên hoặc sử dụng quá liều Acitretin. Nếu gặp các trường hợp này, người bệnh có thể xử lý như sau:

Quên liều Acitretin: Hãy uống khi nhớ ra. Nhưng nếu gần đến liều tiếp theo, bạn có thể bỏ qua liều đã quên và tiếp tục liệu trình như bình thường. Không dùng gấp đôi liều trong một lần uống.

Quá liều Acitretin: Quá liều thuốc có thể gây ra các triệu chứng tăng vitamin A cấp tính, bao gồm như buồn nôn, nôn, đau đầu, buồn ngủ, ngứa và khó chịu. Đối với trường hợp này, bạn cần dừng thuốc và gọi ngay cho bác sĩ để được hướng dẫn giải pháp cụ thể.

>>> Xem thêm: Meladinine điều trị bạch biến, vảy nến và các điều bạn phải biết

Ai cần thận trọng khi sử dụng Acitretin

Hãy thông báo cho bác sĩ nếu bạn thuộc một trong các đối tượng sau đây khi được chỉ định dùng Acitretin:

• Phụ nữ có thai, đang có dự định mang thai, đang cho con bú: Acitretin có thể gây quái thai. Tuyệt đối không sử dụng thuốc cho nhóm đối tượng này.
• Người đang gặp các vấn đề liên quan đến gan, thận, tim mạch, bệnh tiểu đường hoặc có lượng đường trong máu cao, bị tăng lipid trong máu mức độ nặng, đang sử dụng các loại vitamin hoặc vitamin A khác.
• Người có bất kì dị ứng, mẫn cảm với Acitretin, thành phần tá dược trong Soriatane hoặc các loại retinoids khác.
• Trẻ em dưới 18 tuổi.
• Người đang thực hiện các hoạt động liên quan đến sự tỉnh táo như làm việc, lái xe, điều khiển máy móc. Đặc biệt là cần làm việc vào buổi đêm bởi Acitretin có thể làm giảm thị lực vào thời gian này. Do đó nhóm đối tượng này cần cẩn thận khi sử dụng thuốc.

Phụ nữ mang thai tuyệt đối không sử dụng Acitretin

>>> Xem thêm: Hướng dẫn sử dụng Cyclosporin an toàn trong điều trị vảy nến

Những vấn đề cần lưu ý khi dùng Acitretin

Để sử dụng Acitretin an toàn hơn, người bệnh cũng cần lưu ý thêm và các phản ứng phụ, tương tác thuốc có thể xảy ra với Acitretin. Cụ thể như sau.

Tác dụng phụ của Acitretin có thể gặp

Khi sử dụng Acitretin, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ với người bệnh. Tác dụng phụ sẽ được phân cấp theo mức độ như rất phổ biến (1/10 trường hợp), phổ biến (1/100 đến 1/10 trường hợp), không phổ biến, 1/1000 đến 1/100 trường hợp), hiếm (1/10000 đến 1/1000 trường hợp), rất hiếm (dưới 1/10000) và trường hợp không xác định do chưa có dữ liệu.

Trong trường hợp gặp các tác dụng phụ phổ biến và rất phổ biến, bạn có thể không cần quá lo lắng bởi sẽ hết sau một vài ngày. Tuy nhiên, nếu những tác dụng phụ này kéo dài, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ để được hỗ trợ.

Trong trường hợp gặp các tác dụng phụ không phổ biến, hiếm, rất hiếm và không xác định, người bệnh cần ngưng sử dụng thuốc ngay. Liên hệ lập tức cho bác sĩ hoặc trung tâm cấp cứu để được hỗ trợ y tế.

Các tác dụng phụ của Acitretin như sau:

Bảng tác dụng phụ của Acitretin

Sử dụng Acitretin có thể gây ra tác dụng phụ khô da

Tương tác thuốc của Acitretin

Thuốc Acitretin có thể bị thay đổi tác dụng, nồng độ hoặc tăng nguy cơ xảy ra tác dụng phụ khi phối hợp cùng một số loại thuốc. Nếu bạn đang sử dụng một trong số các loại thuốc sau, hãy thông báo ngay cho bác sĩ:

• Thuốc tránh thai có progestin/minipill: Giảm hiệu quả của thuốc tránh thai.
• Thuốc kháng sinh Tetracycline: Tăng nguy cơ bị tác dụng phụ liên quan đến não (tăng áp suất gây nguy hiểm cho não bộ).
• Phenytoin: Gia tăng nguy cơ bị tác dụng phụ khi dùng Acitretin.
• Các loại retinoid hoặc vitamin A khác: Có thể làm xuất hiện chứng tăng vitamin A cấp khiến buồn nôn, mờ mắt,…

Lời khuyên từ dược sĩ khi dùng Acitretin

Để thuốc Acitretin có thể phát huy được tác dụng và an toàn, người bệnh cần bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng (dưới 30 độ C). Bảo quản trong bao bì gốc của sản phẩm, không để thuốc trong môi trường ẩm ướt.

Bên cạnh sử dụng thuốc, bạn có thể sử dụng thêm sản phẩm chứa thành phần chính sói rừng. Từ lâu, cha ông ta đã sử dụng cây sói rừng để điều trị bệnh về da, trong đó có vẩy nến. Hiện nay, nghiên cứu hiện đại cũng chứng minh tác dụng của sói rừng. Cụ thể, tại Đại Học Thẩm Dương (Trung Quốc) đã nghiên cứu cho thấy, sói rừng có tác dụng điều hòa, cân bằng miễn dịch. Đồng thời, Bệnh viện Đông y Cao Bằng đã chứng minh rằng, khi dùng sói rừng thì khối lượng cơ quan miễn dịch tăng lên, dẫn đến các tế bào miễn dịch tốt được tăng lên làm ức chế những phản ứng miễn dịch có hại, tăng cường những phản ứng có lợi. Bên cạnh sói rừng, sản phẩm còn chứa các thành phần khác như hoàng bá, thổ phục linh, nhũ hương,... Đây đều là những loại thảo dược khi phối cùng liều lượng thích hợp với nhau có thể điều hòa miễn dịch, chống viêm và giúp giảm triệu chứng ngứa ngáy, bong tróc. 

Không chỉ vậy, sản phẩm chứa thành phần chính sói rừng còn được nghiên cứu lâm sàng tại bệnh viện chứng minh có hiệu quả với người bệnh vẩy nến.

Nên sử dụng thuốc Acitretin cùng sói rừng giúp hỗ trợ trị bệnh vẩy nến

Trên đây là những thông tin liên quan đến thuốc Acitretin và lưu ý khi sử dụng. Những thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, hãy tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ khi sử dụng Acitretin. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào cần giải đáp liên quan đến thuốc Acitretin, hãy để lại bình luận hoặc số điện thoại chúng tôi sẽ hỗ trợ nhanh nhất.

>>> Xem thêm: Anthralin - Những lưu ý phải biết để điều trị vảy nến hiệu quả

Tài liệu tham khảo:

https://www.medicines.org.uk/emc/product/5265/smpc#USEHANDLING

https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a601010.html#how

https://www.soriatane.com/

https://www.webmd.com/drugs/2/drug-5571/Acitretin-oral/details

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19382462/