Suy giảm sinh lý nữ - Hiểu để điều trị hiệu quả và lành mạnh

Suy giảm sinh lý nữ là tình trạng thường gặp ở phụ nữ sau tuổi 40. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp tới thể chất và tinh thần phái nữ. Vậy làm thế nào để cải thiện và điều trị suy giảm sinh lý nữ an toàn, lành mạnh và hiệu quả? Mời bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm câu trả lời. 

Suy giảm sinh lý nữ là gì?

Suy giảm sinh lý nữ là hội chứng phức tạp chủ yếu liên quan tới sự suy giảm nội tiết tố sinh dục (estrogen, progesteron, testosteron) của cơ thể. Trong đó, sự suy giảm của hormone estrogen là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe tâm, sinh lý của phái nữ. 

Tình trạng suy giảm sinh lý nữ thường xuất hiện ở phụ nữ sau tuổi 40. Các dấu hiệu và triệu chứng điển hình sẽ biểu hiện rõ nhất ở giai đoạn mãn kinh và tiền mãn kinh. Tuy nhiên hiện nay, suy giảm sinh lý nữ đang có dấu hiệu trẻ hóa và tạo thành gánh nặng cho nhiều chị em. 

Nhiều phụ nữ ở tuổi 35 đã bắt đầu gặp phải những triệu chứng ban đầu của tình trạng này. Vì vậy việc nhận biết và điều trị sớm tình trạng này rất quan trọng để cải thiện đời sống cho phái nữ nói riêng và đời sống gia đình nói chung. 

Suy giảm sinh lý nữ thường xảy ra ở phụ nữ tuổi trung niên sau tuổi 40

Dấu hiệu suy giảm sinh lý nữ 

Suy giảm sinh lý không chỉ làm thay đổi tâm, sinh lý mà còn làm thay đổi cấu trúc cơ thể của phái nữ. Cụ thể những dấu hiệu và triệu chứng điển hình giúp bạn nhận biết tình trạng này là:

• Vấn đề về tình dục: Giảm ham muốn tình dục, giảm tiết dịch chất nhờn gây khô âm đạo và đau đớn khi quan hệ tình dục.
• Vấn đề về hệ tiết niệu sinh dục: Trễ kinh, mất kinh, rối loạn kinh nguyệt, nhiễm trùng đường tiết niệu, giảm khả năng sinh con, vô sinh,...
• Vấn đề về thần kinh: Đau đầu, đau nửa đầu, khó tập trung, mất ngủ, trầm cảm, khó tập trung, phản xạ thần kinh chậm và không còn chính xác,...
• Vấn đề về xương khớp: Yếu xương, mất xương, loãng xương, gãy xương, viêm xương khớp gây đau nhức cơ thể,...
• Vấn đề về tim mạch: Đau thắt ngực, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim,...
• Sự thay đổi tâm lý: Tính khí thất thường, lo lắng, hồi hộp, cáu gắt, giận dữ vô cớ, lâu dài có thể dẫn tới trầm cảm.
• Sự thay đổi hình dáng bên ngoài: Mất đàn hồi ở da, da mặt vùng cổ, mặt trở nên nhăn nheo, rụng tóc, bạc tóc, cơ ngực, mông, đùi chảy xệ, tăng cân, tích tụ mỡ trên cơ thể đặc biệt là ở phần bụng,...
• Cơn bốc hỏa phần trên cơ thể và lan dần lên cổ, mặt, đầu kèm tình trạng đổ mồ hôi vào ban đêm.

Biểu hiện của suy giảm sinh lý nữ là tình trạng giảm ham muốn tình dục

Nguyên nhân suy giảm sinh lý nữ

Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tình trạng suy giảm sinh lý ở nữ giới là tuổi tác. Theo độ tuổi tăng dần, buồng trứng sẽ ngừng sản xuất hormone estrogen. Lượng estrogen trong cơ thể được duy trì  nhờ sự chuyển hóa từ chất béo trong cơ thể. Điều này dẫn tới sự sụt giảm nồng độ estrogen và dẫn tới sự suy giảm ham muốn và thay đổi tâm lý, thể chất ở nữ giới độ tuổi trung niên.

Bên cạnh độ tuổi, một số nguyên nhân khác có thể dẫn tới suy giảm sinh lý nữ như:

• Rối loạn ăn uống: Chứng chán ăn hoặc ăn uống vô độ có thể khiến cơ thể không được cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết. Điều này gây thiếu hụt hormone sinh dục trong cơ thể và dẫn tới suy giảm chức năng sinh lý ở nữ giới.
• Di truyền: Hội chứng Turner và hội chứng Fragile X khiến nồng độ estrogen thấp và dẫn tới tình trạng suy giảm sinh lý sớm ở nữ giới.
• Bệnh tự miễn: Các bệnh tự miễn ảnh hưởng tới buồng trứng và ức chế buồng trứng tạo hormone estrogen và gây suy giảm sinh lý.
• Suy buồng trứng nguyên phát (mãn kinh sớm): Khi mắc phải bệnh lý này, bạn sẽ trải qua kỳ mãn kinh sớm. Buồng trứng của bạn sẽ ngừng sản xuất trứng cũng như hormone estrogen trước tuổi 40. Điều này dẫn tới suy giảm sinh lý nữ ở độ tuổi còn trẻ.
• Phương pháp điều trị ảnh hưởng tới buồng trứng: Nếu bạn mắc bệnh ung thư và phải điều trị bằng cách phẫu thuật, xạ trị, hóa trị có thể gây ảnh hưởng tới buồng trứng. Buồng trứng bị cắt bỏ hoặc bị tổn thương có thể dẫn tới nồng độ estrogen thấp và gây suy giảm sinh lý ở nữ giới.
• Các vấn đề về tuyến yên: Tuyến yên là nơi tiết ra hormone kích thích buồng trứng tạo ra estrogen. Nếu bạn gặp vấn đề về tuyến yên, những hormone kích thích này không được sản xuất đầy đủ và dẫn tới tình trạng thiếu hụt estrogen và suy giảm sinh lý nữ.

Nguyên nhân chính dẫn tới suy giảm sinh lý nữ là do tuổi tác

Chẩn đoán suy giảm sinh lý nữ 

Chẩn đoán và điều trị suy giảm sinh lý sớm giúp nữ giới ngăn ngừa nhiều vấn đề về sức khỏe. Tùy theo triệu chứng lâm sàng mà bác sĩ sẽ chỉ định những phương pháp chẩn đoán và điều trị thích hợp.

Trước hết, bác sĩ thực hiện khám sức khỏe tổng quát kết hợp với xem xét triệu chứng và tiền sử bệnh. Triệu chứng suy giảm sinh lý nữ khá đặc trưng như cơn bốc hỏa, rối loạn kinh nguyệt, giảm ham muốn tình dục. Tuy nhiên đây cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý khác. 

Những phương pháp thường được sử dụng để xác định chính xác nguyên nhân dẫn tới suy giảm sinh lý nữ là:

Xét nghiệm máu: Dùng để kiểm tra nồng độ hormone estrogen trong cơ thể của bạn. Nồng độ estrogen thấp sẽ dẫn tới suy giảm sinh lý nữ.

Xét nghiệm hormone tuyến yên: Giúp xác định xem liệu bạn có đang gặp vấn đề về tuyến yên hoặc bệnh tuyến giáp dẫn tới thiếu hụt estrogen không. 

Quét não: Được thực hiện trong trường hợp nồng độ tuyến yên bất thường rõ nguyên nhân. Quét não giúp bác sĩ xác định chính xác những bất thường trong tuyến yên dẫn tới thiếu hụt estrogen.

Xét nghiệm ADN: Được thực hiện nếu gia đình bạn có người mắc bệnh lý về nội tiết gây suy giảm sinh lý sớm. Xét nghiệm ADN giúp xác định chính xác liệu bạn có mang gen di truyền mắc bệnh hay không.

Xét nghiệm nồng độ estrogen giúp phát hiện suy giảm sinh lý nữ

Điều trị suy giảm sinh lý nữ 

Nguyên nhân chính dẫn tới suy giảm sinh lý nữ là do sự sụt giảm nồng độ estrogen trong thời gian dài. Vì vậy để hạn chế tình trạng này, điều quan trọng nhất là bạn cần bổ sung estrogen đều đặn, an toàn và lành mạnh cho cơ thể. 

Một số phương pháp giúp bổ sung estrogen được khuyến nghị có thể bao gồm:

Liệu pháp estrogen

Phương pháp bổ sung estrogen thường được chỉ định cho những phụ nữ bị thiếu hụt estrogen do phẫu thuật cắt bỏ tử cung hoặc buồng trứng. Với phương pháp này, estrogen có thể được bổ sung trực tiếp vào cơ thể bằng cách uống, tiêm hoặc qua đường âm đạo.

Tuy nhiên phương pháp này không được khuyến khích sử dụng trong thời gian dài. Bạn chỉ nên bổ sung estrogen với liều thấp nhất và sử dụng trong vòng từ 1 - 2 năm để tránh tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. 

Liệu pháp hormone thay thế (HRT)

Đây là phương pháp điều trị phổ biến cho những người đang gặp tình trạng suy giảm sinh lý, đặc biệt là ở phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh hoặc sau mãn kinh. Với phương pháp này, bạn sẽ sử dụng loại hormone tổng hợp chứa estrogen và progesterone để bổ sung vào cơ thể qua đường uống, tiêm, tại chỗ, đặt âm đạo hoặc viên nén đặt dưới da. 

Phương pháp này không được chỉ định cho phụ nữ có tiền sử đột quỵ, đau tim hoặc huyết áp cao. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng liệu pháp hormone thay thế trong thời gian dài hơn 5 năm có thể làm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát những bệnh lý trên.

Sử dụng hormone thay thế thường được dùng trong điều trị suy giảm sinh lý nữ

Chế độ ăn uống và lối sống tăng cường estrogen

Bên cạnh những liệu pháp trên, bạn hoàn toàn có thể bổ sung estrogen thông chế độ ăn uống và luyện tập. Cụ thể như sau:

Bổ sung thực phẩm giàu estrogen: Một số thực phẩm giúp tăng lượng estrogen trong cơ thể là: Bơ sữa, hạt ngũ cốc, quả hạch, các loại đậu, quả mọng, rau họ cải,... Trong những thực phẩm này chứa nhiều phytoestrogen, một dạng estrogen thực vật có cấu trúc và tác dụng tương tự như estrogen do cơ thể người sản xuất. 

Tập thể dục điều độ: Tập thể dục quá mức có thể khiến nồng độ estrogen trong cơ thể sụt giảm và dẫn tới suy giảm sinh lý nữ. Vì vậy bạn chỉ nên tập luyện ở cường độ vừa phải và đều đặn mỗi ngày. Vận động thường xuyên cũng là yếu tố không thể thiếu trong việc duy trì cân nặng khỏe mạnh.

Thực phẩm bổ sung estrogen giúp hỗ trợ điều trị suy giảm sinh lý nữ

Kết hợp sử dụng thảo dược tự nhiên

Sử dụng thảo dược kết hợp với những phương pháp trên sẽ giúp tăng cường nồng độ estrogen trong cơ thể. Những loại dược liệu và hoạt chất có tác dụng điều hòa nội tiết và cải thiện tình trạng suy giảm sinh lý nữ là:

Methylsulfonylmethane (MSM): Là hợp chất lưu huỳnh tự nhiên với khả năng chống oxy hóa và chống viêm cực mạnh. Một nghiên cứu vào năm 2010 tại Hoa Kỳ cho thấy hoạt chất này có khả năng tăng cường hệ miễn dịch, kích thích lưu thông, tuần hoàn máu và chống lại những dấu hiệu lão hóa. 

Đương quy: Từ lâu, đương quy đã được sử dụng trong các bài thuốc dân gian để điều trị nhiều bệnh phụ nữ như rối loạn kinh nguyệt, rong kinh, đau bụng kinh,... Ngày nay, nghiên cứu từ đại học Messina tại Italia vào năm 2006 cho thấy chiết xuất đương quy có tác dụng tương tự như estrogen. Sử dụng đương quy sẽ giúp cải thiện triệu chứng suy giảm sinh lý nữ do thiếu hụt estrogen gây ra.

Bạch thược: Bạch thược cũng là vị thuốc thường được sử dụng trong những bài thuốc dân gian chữa bệnh phụ nữ. Theo một nghiên cứu được công bố bởi trường đại học RMIT (Úc) thì thảo dược này chứa nhiều phytoestrogen, một hoạt chất có cấu trúc và tác dụng tương tự estrogen. Bổ sung bạch thược sẽ giúp kiểm soát và cải thiện tình trạng suy giảm sinh lý nữ ở độ tuổi trung niên.

Những thành phần có tác dụng cải thiện tình trạng suy giảm sinh lý nữ

Ngoài những thảo dược và hoạt chất này, bạn có thể kết hợp sử dụng thêm các dược liệu khác như hương phụ, ích mẫu, trinh nữ châu Âu,... Đây đều là những thành phần tự nhiên hiệu quả trong việc tăng cường nội tiết tố nữ, giúp cải thiện biểu hiện của suy giảm sinh lý gây ra.

>>>XEM THÊM: TỔNG HỢP TOÀN BỘ THÔNG TIN BẠN CẦN BIẾT VỀ HORMON ESTROGEN

Trên đây là những thông tin chung về tình trạng suy giảm sinh lý ở nữ giới mà bạn cần nắm. Mong rằng qua bài viết này bạn đã hiểu và nắm được những cách cải thiện suy giảm sinh lý nữ an toàn, lành mạnh. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào về vấn đề này, bạn có thể để lại bình luận hoặc thông tin dưới bài viết. Đội ngũ chuyên gia sẽ giải đáp nhanh chóng và kịp thời nhất tới bạn. 
Tham khảo:

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22354-low-estrogen

https://www.medicalnewstoday.com/articles/321064#treatments
https://www.verywellhealth.com/low-estrogen-levels-4588661