Những biểu hiện của đau sau zona thần kinh.

Hội chứng đau dây thần kinh hậu zona là một biểu hiện của tổn thương dây thần kinh trên da trầm trọng do virus bệnh zona gây nên. Và nó thường tạo ra những đau đớn trên da bệnh nhân như: 

  • Cơn đau dữ dội kéo dài hơn 1 đến 3 tháng ở vùng nơi xảy ra bệnh zona, ngay cả khi phát ban đã kết thúc. 
  • Cảm giác bỏng rát, ngứa trên da với cả những tác động nhỏ nhất. 
  • Da trở nên nhạy cảm với nhiệt độ. 
  • Một số trường hợp có thể kèm với sốt, mệt mỏi, đau đầu do tình trạng đau gây ra.

Những cơn đau này ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người bệnh khi mà chúng liên tục xuất hiện nếu có tiếp xúc bề mặt da, nhất là quần áo. Do đó nhiều người bệnh khi mắc cơn đau sau zona đều rơi vào tình trạng căng thẳng, lo lắng khi mà cơn đau không dứt. 

Các yếu tố khiến cơn đau sau zona thần kinh trầm trọng hơn 

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Neurology cho biết khi xem xét dữ liệu từ 965 người bị bệnh zona. Các nhà nghiên cứu đã xác định được 5 yếu tố nguy cơ khiến đau sau zona thần kinh phát triển: 

  • Những người lớn tuổi, hầu hết những người bị đau sau zona có độ tuổi từ 60 trở lên. 
  • Phụ nữ.
  • Có các triệu chứng trước khi phát ban như tê, ngứa râm ran. 
  • Đau dữ dội trong giai đoạn đầu của bệnh.
  • Phát ban nghiêm trọng.
  • Người có các vấn đề sức khỏe, đặc biệt liên quan đến sự suy yếu của hệ miễn dịch. Ví dụ như ung thư, HIV/AIDS.

Ngoài ra, các nhà khoa học cũng khẳng định người càng có nhiều những yếu tố nguy cơ ở trên thì tỷ lệ đau sau zona thần kinh càng cao. Do vậy hãy lưu ý về những dấu hiệu trên để xác định xem khả năng bản thân có nguy cơ mắc đau sau zona thần kinh hay không. 

phu-nu-la-doi-tuong-de-mac-dau-sau-zona-than-kinh-cao.webp

Phụ nữ là đối tượng dễ mắc đau sau zona thần kinh cao 

Điều trị đau sau zona thần kinh sao cho hiệu quả? 

Đau sau zona nếu không được điều trị sẽ khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất của người bệnh. Vì vậy, cần thực hiện các phương pháp điều trị càng sớm càng tốt. 

Hiện tại, không có phương pháp điều trị nào phù hợp với tất cả các trường hợp. Do đó, các bác sĩ sẽ căn cứ vào các triệu chứng, mức độ bệnh để có được cách điều trị cho từng người bệnh. Nhưng nhìn chung, sẽ áp dụng các phương pháp sau đây.

Điều trị bằng thuốc giảm triệu chứng 

Với phương pháp này, người bệnh có thể được chỉ định, hướng dẫn một số loại thuốc điều trị như sau: 

Thuốc chống trầm cảm 

Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã khẳng định những hiệu quả tích cực trong việc giảm đau sau zona thần kinh của nortriptyline và amitriptyline - những thành phần trong thuốc chống trầm cảm 3 vòng. Tuy nhiên chúng cũng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ không mong muốn. 

Do đó bệnh nhân có thể lựa chọn thuốc chống trầm cảm ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin và norepinephrine để điều trị. Và lưu ý nên sử dụng vào buổi tối để tránh bị buồn ngủ ban ngày. 

Thuốc giảm đau sau zona thần kinh có tác dụng mạnh

Với trường hợp cần giảm đau mạnh, bác sĩ có thể hướng dẫn người bệnh sử dụng các loại thuốc bôi, miếng dán để giúp giảm đau. Những sản phẩm bôi trên da nhằm giảm đau thường được khuyên để sử dụng do ít tác dụng phụ vì hạn chế hấp thu toàn thân hơn thuốc giảm đau đường uống. Các chuyên gia khuyến nghị sử dụng các chế phẩm như:

  • Miếng dán giảm đau zona - Lidocain 5%: Tác dụng giảm hoạt động cảm thụ của các sợi thần kinh tại da và bảo vệ làn da khỏi kích ứng từ quần áo. Bệnh nhân có thể dán tối đa 3 miếng và hiệu quả kéo dài từ 12-24 giờ. 
  • Thuốc bôi chứa 0,075% Capsaicin: Giảm các cơn đau do đau sau zona thần kinh gây nên. Tuy nhiên sản phẩm sẽ gây nóng da khi mới tiếp xúc và cảm giác đó sẽ giảm dần khi sử dụng lâu dài. Khuyến cáo nên bôi 3 lần/ ngày và điều trị liên tục ít nhất 4 tuần. 

Thuốc an thần 

Pregabalin và Gabapentin là 2 chế phẩm được ưu tiên sử dụng để giảm các cơn đau sau zona thần kinh. Chúng vừa có tác dụng cắt các cơn đau vừa ít tác dụng phụ và không cần theo dõi chức năng gan chặt chẽ. Tuy nhiên cần lưu ý về việc sử dụng các thuốc này, hạ liều từ từ ít nhất 1 tuần trước khi dừng thuốc nếu cơn đau đã hết.

Ngoài ra, người bệnh cũng có thể được sử dụng thêm các loại thuốc tiêm steroid, thuốc uống chống co giật, thuốc giảm đau opioid.

>>> XEM THÊM: Thuốc giảm đau Ultracet và những điều bạn cần biết trước khi dùng 

Sử dụng các loại kem dưỡng ẩm

Các loại kem dưỡng ẩm sẽ tạo ra một lớp màng bảo vệ da, xoa dịu những tổn thương kích ứng trên da. Nhất là khi các tổn thương đau sau zona thường khiến làn da của người bệnh dễ bị kích ứng dù chỉ là tiếp xúc với quần áo. 

Do vậy hãy ưu tiên lựa chọn các loại kem dưỡng ẩm chứa các thành phần như vitamin B5, bơ hạt mỡ, vitamin E,...Để làn da nhanh chóng phục hồi. Tránh sử dụng các loại kem chứa nhiều hương liệu vì nó sẽ làm tăng khả năng kích ứng của da. 

duong-am-de-bao-ve-lan-da-truoc-con-dau-sau-zona

Dưỡng ẩm để bảo vệ làn da trước cơn đau sau zona

Chườm mát, ướt để giúp làm dịu làn da

Ngoài việc dùng các thuốc để giảm đau thì những phương pháp sử dụng nhiệt độ cũng là cách được nhiều người ưa thích. Hãy sử dụng một miếng gạc ẩm hoặc mát để chườm vào vùng bị đau nhức. Sự mát lạnh của nhiệt độ cũng có thể làm giảm các cơn đau sau zona thần kinh. Lặp lại thao tác này thường xuyên để đạt được hiệu quả cao. 

Tuy nhiên hãy nhớ rằng không sử dụng nhiệt độ quá lạnh như túi đá để chườm lên. Điều đó có thể làm tăng tính nhạy cảm của làn da và cơn đau sau zona thêm nhức. Vì vậy khi áp dụng phương pháp này hãy nhớ lưu ý về nhiệt độ của dụng cụ chườm để tránh phản tác dụng. 

Sử dụng yến mạch dạng keo 

Một số nghiên cứu cho thấy chiết xuất từ yến mạch có thể làm ẩm làn da khô và xoa dịu sự nhạy cảm của làn da. Đặc biệt là yến mạch dạng keo đã loại trừ protein yến mạch giúp ngăn ngừa các phản ứng dị ứng. Ngoài ra, thành phần hoạt tính giúp giảm viêm bao gồm flavonoid và saponin trong yến mạch cũng giúp hỗ trợ các cơn đau hậu viêm. 

Thế nên hãy sử dụng yến mạch dạng keo trong bồn tắm mát, ngâm mình hàng ngày và lau khô. Điều này sẽ hỗ trợ rất tốt trong quá trình cắt các cơn đau nhức âm ỉ trên da. 

yen-mach-dang-keo-giup-giam-dau-sau-zona-than-kinh

Yến mạch dạng keo giúp giảm đau sau zona thần kinh

Cải thiện cơn đau bằng chế độ ăn uống khoa học

Bệnh nhân bị đau sau zona thường có hệ miễn dịch suy yếu khiến khả năng phục hồi hệ thần kinh kém gây ra những cơn đau. Do vậy thay đổi chế độ ăn uống là điều cần thiết để tăng cường khả năng miễn dịch. Trong đó chế độ ăn kiêng bao gồm các loại thực phẩm có chứa vitamin A, B12, C, E và acid amin lysine được khuyến nghị như: 

  • Các loại thịt đỏ: thịt bò, thịt lợn,.. 
  • Gà, trứng 
  • Các loại ngũ cốc
  • Các loại rau xanh, cây họ đậu: đậu, rau bina,..
  • Các loại cá đánh bắt tự nhiên

Tuy nhiên cũng cần tránh một số loại thực phẩm có thể gây ảnh hưởng đến quá trình phục hồi đau sau zona thần kinh như: 

  • Thực phẩm và nước trái cây có lượng đường cao.
  • Thực phẩm giàu arginine (bao gồm socola, gelatin và các loại hạt). 
  • Carbohydrate tinh chế. 
  • Thực phẩm giàu chất béo bão hòa. 

Giảm đau sau zona thần kinh bằng thảo dược

Như đã giải thích ở trên, đau sau zona thường xuất phát từ những tổn thương của dây thần kinh sau khi điều trị bệnh zona. Do đó, ngoài sử dụng những biện pháp trên, người bệnh có thể phối hợp thêm các loại thảo dược có thể hỗ trợ giảm đau hiệu quả hơn.

Bạn có thể tham khảo các thảo dược có thành phần Oncolysin như Cao Sơn đậu căn, hoặc những loại thảo dược như bán biên liên, Huyền hồ sách, Tam lăng,... Đây đề là những loại thảo dược có thể hỗ trợ giảm đau trong hầu hết mọi trường hợp, đặc biệt là đau do tổn thương hoặc chèn ép dây thần kinh như tình trạng đau sau zona.

oncolysin-tu-cao-son-dau-can-giup-ho-tro-giam-dau-sau-zona-than-kinh-hieu-qua

Oncolysin từ Cao sơn đậu căn giúp hỗ trợ giảm đau sau zona thần kinh hiệu quả

Ngoài ra, một thảo dược đáng quan tâm khác đó là vỏ cây liễu trắng. Thảo dược này được nghiên cứu có chứa salicin giúp giảm đau và chống viêm, do vào cơ thể chuyển thành acid salicylic. Hơn nữa, một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra 2 thành phần flavonoid và polyphenol trong vỏ cây liễu góp phần hiệp đồng thêm tác dụng giảm đau, kháng viêm. Vì vậy, dược liệu này giảm đau rộng hơn aspirin và hầu như không có tác dụng phụ trên đường tiêu hóa, quá trình đông máu.

Tạm kết

Để phòng ngừa đau sau zona thì người bệnh nên thực hiện việc tiêm phòng Vaccine Zoster (Shingrix) càng sớm càng tốt. Đặc biệt là người lớn trên 50 tuổi.. Tuy nhiên việc mắc bệnh vẫn có thể xảy ra, do đó khi bị zona thần kinh hãy tuân thủ theo hướng dẫn điều trị từ bác sĩ. 

Trên đây là những thông tin chia sẻ mang tính chất tham khảo liên quan đến tình trạng đau sau zona. Nếu bạn cần biết thêm thông tin chi tiết, cụ thể hơn, vui lòng liên hệ đến hotline 024. 38461530 - 028. 62647169 để được hỗ trợ.

Link tham khảo: 

https://www.healthline.com/health/shingles-natural-treatment#2.-Wet,-cool-compress

https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/shingles/shingles-are-you-risking-nerve-pain

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21226125/

Dược sĩ Thanh Hương

Ảnh BN Web-BTV-HUYỀN.webp

Bình luận