4 điều cần biết về nang tuyến giáp giúp điều trị bệnh hiệu quả

Tìm hiểu về nang tuyến giáp

Hiểu về nang tuyến giáp sẽ giúp bạn bình tĩnh và có hướng xử lý kịp thời trong trường hợp mắc phải tình trạng này.

Nang tuyến giáp là gì?

Nang tuyến giáp hay còn gọi là nhân giáp, bướu giáp nhân là bệnh lý nội tiết thường gặp ở tuyến giáp. Nang tuyến giáp là tình trạng các tế bào tuyến giáp phát triển quá mức tạo thành các nốt, các bướu rắn hoặc chứa đầy dịch nằm trong tuyến giáp.

Thông thường nang tuyến giáp lành tính nhưng có thể gây ảnh hưởng tới quá trình sinh hoạt của người bệnh. Nếu nang tuyến giáp phát triển quá mức sẽ khiến vùng cổ sưng to và gây mất thẩm mỹ, khiến người bệnh cảm thấy mất tự tin trong cuộc sống.

Nang tuyến giáp là một trong những bệnh lý nội tiết thường gặp nhưng khó phát hiện

Nang tuyến giáp có nguy hiểm không?

Khoảng 95% nang tuyến giáp không gây nguy hiểm tới tính mạng người bệnh. Thậm chí nhiều người bệnh không cảm nhận được sự phát triển của các nang tuyến giáp. Với những nang lành này, người bệnh không nhất thiết phải điều trị mà có thể dùng các liệu pháp khác.

Chỉ có không tới 5% nhân giáp gây ung thư tuyến giáp. Tuy nhiên ung thư tuyến giáp cực kỳ nguy hiểm và gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người bệnh. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, người bệnh có thể chịu nhiều ảnh hưởng về cả thể chất lẫn tinh thần.

>>> XEM THÊM: 5 bệnh tuyến giáp thường gặp - Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị

Nguyên nhân nào gây nang tuyến giáp?

Nang tuyến giáp là bệnh phổ biến nhưng nguyên nhân gây nang tuyến giáp chưa được xác định rõ ràng. Một số nguyên nhân trực tiếp và yếu tố nguy cơ dưới đây đã được đưa ra để giải thích cho tình trạng nang tuyến giáp được hình thành.

Nguyên nhân trực tiếp

Một số tình trạng dưới đây có thể khiến các nang tuyến giáp phát triển bất thường như:

Sự phát triển quá mức của các mô tuyến giáp: Là tình trạng các mô tuyến giáp phát triển bất thường, to ra hoặc tự động sản xuất hormone nhiều hơn mức cần thiết. Một số nang tuyến giáp có thể gây tình trạng cường giáp.

Nang keo tuyến giáp: Là dạng nang tuyến giáp lành tính chỉ phát triển ở khu vực tuyến giáp chứ không lan ra bên ngoài.

U nang tuyến giáp: Là nang tuyến giáp ở dạng khối u chứa chất rắn hoặc chất lỏng nằm ở tuyến giáp. Các u nang thường lành tính nhưng cũng có tỉ lệ nhỏ là ung thư.

Viêm tuyến giáp mãn tính: Tình trạng viêm tuyến giáp lâu ngày cũng có thể gây nên sự phát triển quá mức của các nang tuyến giáp.

Bướu giáp đa nhân: Là tình trạng tuyến giáp phát triển với nhiều nhân giáp được hình thành bên trong. Đa phần bướu giáp đa nhân là lành tính.

Ung thư tuyến giáp: Là dạng ác tính của các nang tuyến giáp. Tuy nhiên chỉ có không đến 5% các nang tuyến giáp là ung thư.

Thiếu i-ốt: Tình trạng thiếu i-ốt có thể dẫn tới việc nang tuyến giáp phát triển quá mức.

Thiếu i-ốt là một trong những nguyên nhân trực tiếp dẫn tới bệnh nang tuyến giáp

Yếu tố nguy cơ

Bên cạnh những nguyên nhân trên, người sở hữu thêm các yếu tố dưới đây sẽ có tỷ lệ mắc nang tuyến giáp cao hơn:

• Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người từng mắc các bệnh nội tiết như nang tuyến giáp, ung thư tuyến giáp,... thì bạn sẽ dễ mắc bệnh nang tuyến giáp hơn.
• Tuổi tác: Tỷ lệ mắc nang tuyến giáp tăng dần theo đội tuổi. Tuổi già và trung niên có nguy cơ mắc nang tuyến giáp cao hơn.
• Giới tính: Phụ nữ có khả năng khởi phát nang tuyến giáp nhiều hơn nam giới.
• Có tiền sử tiếp xúc với bức xạ: Những người từng tiếp xúc với bức xạ ở phần đầu và cổ có nguy cơ phát triển nang tuyến giáp cao hơn.

Phát hiện nang tuyến giáp bằng cách nào?

Nang tuyến giáp thường phát triển âm thầm trong thời gian dài với các dấu hiệu dễ bị bỏ qua. Vì vậy nhiều người chỉ phát hiện nang tuyến giáp khi thăm khám tại bệnh viện. Tuy nhiên bạn cũng có thể phát hiện nang tuyến giáp qua các dấu hiệu khách quan ban đầu.

Phát hiện qua các triệu chứng nang tuyến giáp

Hầu hết các biểu hiện của nang tuyến giáp không quá rõ ràng. Nhưng trong trường hợp các nang phát triển quá lớn thì bạn có thể gặp một số triệu chứng sau:

• Có thể cảm nhận được bằng cách sờ hoặc thấy các vùng sưng lên ở cổ.
• Khó nuốt, khó thở khi ấn vào khí quản.
• Đau ở khu vực cổ.
• Khàn giọng, thay đổi giọng nói.
• Bướu cổ.

Một số nang tuyến giáp có thể gây tình trạng cường giáp hoặc suy giáp. Với mỗi tình trạng này, bạn có thể gặp thêm một số triệu chứng như:

Cường giáp

• Lo lắng, dễ căng thẳng.
• Thèm ăn nhưng giảm cân không thể kiểm soát.
• Nhạy cảm, khó chịu với nhiệt độ cao.
• Tim đập nhanh, đập không đều.
• Cơ thể yếu ớt, run rẩy.
• Khó thở, khó ngủ.
• Phụ nữ có kinh ít hoặc trễ kinh.

Suy giáp

• Mệt mỏi, phiền muộn.
• Sưng phù toàn thân.
• Dễ tăng cân.
• Nóng nảy, cáu kỉnh.
• Giọng nói khàn, thay đổi giọng.
• Phụ nữ có kinh nhiều và thường xuyên.
• Táo bón.

Khàn tiếng, nuốt nghẹn là biểu hiện ở người mắc nang tuyến giáp

Phát hiện bằng cách chẩn đoán

Nang tuyến giáp có thể được phát hiện trong quá trình khám sức khỏe thông thường. Tuy nhiên để có kết quả chính xác nhất, các bác sĩ sẽ thực hiện một hoặc một số xét nghiệm sau:

Xét nghiệm nồng độ hormone tuyến giáp: Một xét nghiệm máu sẽ được thực hiện nhằm kiểm tra nồng độ hormone tuyến giáp sản sinh. Mức độ hormone quá cao hay quá thấp sẽ cho biết bạn có bị cường giáp hay suy giáp không.

Siêu âm: Được thực hiện để xác định có bao nhiêu nang tuyến giáp, các nang này ở dạng rắn hay lỏng. Đôi khi việc siêu âm cũng được thực hiện để xác định vị trí kim cho xét nghiệm sinh thiết bằng kim nhỏ.

Sinh thiết chọc hút bằng kim nhỏ: Được thực hiện để xác định xem nang tuyến giáp có gây ung thư không. Trong đó, bác sĩ sẽ sử dụng một cây kim rất mỏng để lấy mẫu tế bào từ các nang tuyến giáp và gửi tới phòng thí nghiệm để phân tích kết quả.

Quét tuyến giáp: Được thực hiện nhằm hỗ trợ đánh giá các nang tuyến giáp nào có khả năng gây ung thư. Cụ thể, một lượng i-ốt phóng xạ sẽ được đưa vào cơ thể. Số lượng i-ốt phóng xạ được nang tuyến giáp hấp thu sẽ là thông tin bổ sung giúp xác định nang gây ung thư tuyến giáp.

Điều trị nang tuyến giáp

Mục đích chung của các phương pháp điều trị nang tuyến giáp là loại bỏ các nang tuyến giáp ác tính, đồng thời hạn chế sự phát triển nang tuyến giáp lành tính và điều hòa hormone tuyến giáp.

Các cách điều trị nang tuyến giáp

Tùy theo loại nang tuyến giáp mà bạn mắc phải, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp. Cụ thể như sau:

Điều trị nang tuyến giáp lành tính

Các phương án điều trị cho nang tuyến giáp lành tính là:

• Chờ đợi và theo dõi: Nếu nang tuyến giáp lành tính không có sự thay đổi và phát triển bất thường, bạn không cần phải điều trị. Tuy nhiên cần duy trì thăm khám thường xuyên để theo dõi tình trạng của nang tuyến giáp.
• Thay thế hormone tuyến giáp: Là liệu pháp dành cho những người gặp tình trạng thiếu hụt hormone tuyến giáp.
• Phẫu thuật: Là phương pháp được áp dụng trong trường hợp nang tuyến giáp phát triển quá lớn gây tình trạng khó thở, khó nuốt cho người bệnh. Ngoài ra, một số nang không thể xác định bằng sinh thiết cũng được phẫu thuật cắt bỏ để ngăn ngừa ung thư.

Điều trị nang gây cường giáp 

Với những nang tuyến giáp đang sản xuất quá nhiều hormone gây tình trạng cường giáp, bác sĩ có thể đề nghị các phương án điều trị sau:

• Sử dụng thuốc kháng giáp: Một số loại thuốc kháng giáp như methimazole (Tapazole) có thể làm giảm các triệu chứng cường giáp. Tuy nhiên loại thuốc này có ảnh hưởng nghiêm trọng tới gan nên người bệnh cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
• Sử dụng phóng xạ i-ốt: Với phương pháp này, bạn sẽ sử dụng i-ốt phóng xạ dạng viên nang hoặc lỏng để điều trị cường giáp. i-ốt phóng xạ khiến các nang giáp thu nhỏ lại và giảm các dấu hiệu cường giáp trong vòng từ 2-3 tháng.
• Phẫu thuật: Nếu hai phương pháp trên không hiệu quả, bác sĩ sẽ đề nghị bạn phẫu thuật để loại bỏ các nang gây cường giáp. Tuy nhiên bạn cần thảo luận trước với bác sĩ để hạn chế các rủi ro có thể xảy ra.

Điều trị nang ác tính gây ung thư

Với các nang tuyến giáp ung thư, các phương pháp điều trị mà các bác sĩ thường đề cử là:

• Tiêm cồn tuyệt đối (Ethanol Ablation): Phương pháp này thường được sử dụng để kiểm soát các nang ung thư kích thước nhỏ. Trong đó một lượng cồn nhỏ sẽ được tiêm vào nang ung thư để phá hủy chúng. Các u nang sẽ tiêu biến dần sau 2-3 đợt điều trị.

• Phẫu thuật: Là phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp hiệu quả và thường được các bác sĩ kiến nghị. Tùy theo mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật cắt bỏ một nửa hoặc gần toàn bộ tuyến giáp. Sau khi phẫu thuật, bạn cũng cần kết hợp sử dụng levothyroxine thay thế hormone tuyến giáp.

Phẫu thuật giúp loại bỏ hoàn toàn các nang tuyến giáp gây ung thư

Phòng ngừa biến chứng nang tuyến giáp

Để phòng ngừa biến chứng nang tuyến giáp, bạn có thể thực hiện theo các biện pháp sau:

Xây dựng chế độ ăn uống cân đối

• Người mắc nang tuyến giáp nên bổ sung các vi chất như i-ốt, vitamin D, selen,... Đây là các chất giúp điều hòa hormone tuyến giáp và tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
• Không nên sử dụng các thực phẩm chứa goitrogens gây ảnh hưởng tới tuyến giáp, các chất kích thích, rượu bia,... gây suy giảm sức khỏe.
• Sử dụng các sản phẩm từ thủy tinh, sành, sứ để đựng thức ăn thay vì hộp nhựa. Theo nghiên cứu, phthalate và bisphenol trong các sản phẩm đồ nhựa có thể gây rối loạn hormone tuyến giáp.
• Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ điều hòa hormone tuyến giáp.

Xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh

• Duy trì các bài tập thể dục thể thao rèn luyện cơ thể, nâng cao sức khỏe.
• Nghỉ ngơi đúng thời gian, ngủ đủ giấc để đảm bảo sức khỏe tinh thần trong quá trình điều trị bệnh.
• Kiểm tra tuyến giáp định kỳ để nhanh chóng phát hiện và chữa trị các vấn đề sức khỏe.

Bên cạnh việc áp dụng các phương pháp tây y, thay đổi lối sống để phòng ngừa và điều trị nang tuyến giáp, người bệnh nên sử dụng thêm sản phẩm chứa thành phần chính hải tảo. Từ lâu, cha ông ta đã sử dụng cây hải tảo để điều trị bệnh tuyến giáp, trong đó có nang tuyến giáp. Hiện nay, nghiên cứu hiện đại cũng chứng minh tác dụng của hải tảo. Cụ thể, vào năm 2012 một nghiên cứu ở Trung Quốc đã cho thấy, hải tảo có tác dụng điều hòa, cân bằng miễn dịch cải thiện các triệu chứng của nang tuyến giáp. Bên cạnh hải tảo, sản phẩm còn chứa các thành phần khác như khổ sâm nam, bán biên liên, ba chạc,... Đây đều là những loại thảo dược an toàn, lành tính, giúp hỗ trợ điều hòa nồng độ hormone T3, T4, thu nhỏ kích thước nang. 

Trên đây là toàn bộ thông tin mà bạn cần nắm rõ về bệnh lý nang tuyến giáp. Bệnh này thường tiến triển âm thầm với các triệu chứng không quá rõ ràng. Vì vậy khi bắt gặp bất cứ dấu hiệu bất thường nào với cơ thể, bạn nên sắp xếp thăm khám sớm nhất để chẩn đoán và có phương án điều trị kịp thời nhất. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào cần giải đáp liên quan đến bệnh nang tuyến giáp, hãy để lại số điện thoại hoặc bình luận chúng tôi giải đáp sớm.

Link tham khảo

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/thyroid-nodules/symptoms-causes/syc-20355262

https://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-are-thyroid-nodules

https://www.thyroid.org/thyroid-nodules/

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/13121-thyroid-nodule