Tắc mạch máu não và những điều bạn cần biết về căn bệnh này

Tắc nghẽn mạch máu não là chứng bệnh gì?

Tắc nghẽn mạch máu là một bệnh lý nguy hiểm, gây ra bởi sự xuất hiện của các mảng bám, huyết khối (cục máu đông) trong mạch máu não. Khi đó, mạch máu bị thu hẹp khiến dòng máu đi lên não bộ bị cản trở. Tế bào não không được cung cấp đủ máu và oxy cũng các chất dinh dưỡng lâu dần sẽ bị thoái hóa hoặc gây chết. Đây là nguyên nhân phổ biến thứ 5 gây tử vong ở Hoa Kỳ.

Nếu không được phát hiện kịp thời, vùng não bị tổn thương ngày càng lan rộng và gây đột quỵ nhồi máu não. Người bệnh tắc mạch máu não có thể tử vong nếu không được cứu chữa kịp thời và điều trị tích cực. Bên cạnh đó, một loạt các biến chứng như: Tàn tật, liệt người, nói lắp, mặt lệch, miệng méo,... có thể xuất hiện ở người tắc mạch máu não.

Các dấu hiệu tắc mạch máu não

Các dấu hiệu, triệu chứng của tắc nghẽn mạch máu não rất dễ nhận biết bao gồm:

• Có những cơn đau đầu, xảy ra đột ngột. Có thể đau nửa đầu hoặc cả đầu phụ thuộc vào vị trí vùng não bị tổn thương.
• Việc thiếu máu lên não sẽ khiến người bệnh cảm thấy chóng mặt, choáng váng, đi không vững.
• Chân tay yếu, run rẩy, mất thăng bằng, đứng không vững,...
• Mặt bị lệch sang một bên, miệng méo, nói khó, hoặc nói lắp, không thể nhắc lại hoàn chỉnh một câu đơn giản.
• Thị lực giảm, mắt mờ.

Ngoài ra, tắc mạch máu não có thể nhanh chóng chuyển biến thành đột quỵ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy, bạn cũng nên lưu ý đến những dấu hiệu thuộc nguyên tắc BE FAST cảnh báo sớm đột quỵ để có thể xử lý cấp cứu kịp thời.

Người bị tắc mạch máu não thường cảm thấy chóng mặt, đau đầu

Nguyên nhân nào dẫn đến tắc mạch máu não?

Tắc mạch máu não được gây ra bởi những nguyên nhân sau:

• Cục máu đông: Hay còn gọi là huyết khối là một trong những lý do gây tắc mạch. Khi thành mạch bị tổn thương, các tiểu cầu sẽ được kết tập tại, kết hợp cùng các yếu tố đông máu khác và hình thành cục máu đông, khiến lòng mạch bị hẹp và bít tắc.
• Các mảng xơ vữa động mạch: Bao gồm tế bào bị viêm nhiễm, mô liên kết, lipid,... Các mảng bám này có thể phát triển từ từ, đến một thời gian nhất định sẽ gây hẹp hoặc tắc mạch, hoặc chúng có thể hoàn toàn biến đổi nhanh chóng gây nứt, vỡ tạo huyết khối và gây tắc, hẹp mạch máu não.
• Các bệnh về tim: Một số bệnh về tim như mạch vành, rung nhĩ cũng gây tắc nghẽn mạch máu não. Tỷ lệ người tắc mạch máu não do nguyên nhân tim mạch chiếm tới 20%.
• Các bệnh về máu gây rối loạn chức năng đông máu chiếm 5% nguyên nhân gây tắc mạch máu não.

Ngoài những nguyên nhân trên, sẽ có một số yếu tố rủi ro làm tăng khả năng bị tắc mạch máu não. Những yếu tố này có thể bao gồm như tuổi tác (người từ 55 - 85 tuổi dễ bị hơn), người bị huyết áp cao, béo phì, có thói quen hút thuốc, chế độ ăn uống không khoa học, lười vận động, tiểu đường,...

Bệnh tắc nghẽn mạch máu não có nguy hiểm không?

Bệnh tắc nghẽn mạch máu thực sự rất nguy hiểm đến sức khỏe của người mắc nếu không được cứu chữa kịp thời. Bệnh còn gây ra những biến chứng nặng nề, có thể đeo bám người bệnh cả đời. 

Biến chứng cấp tính dễ gặp nhất của tắc nghẽn mạch máu não chính là đột quỵ. Đây là tình trạng cấp cứu rất nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể làm người bệnh tử vong.

Tắc mạch máu não khiến người bệnh gặp phải những biến chứng sau đây:

• Hạn chế khả năng giao tiếp: Người bệnh tắc mạch máu não thường bị nói ngọng hay nói lắp, nói không rõ tiếng, mất tiếng hoặc không biểu đạt được ý nghĩ của họ. Điều này khiến người mắc gặp rất nhiều khó khăn trong giao tiếp, đôi khi còn trở thành rào cản ngăn cách người bệnh có thể hòa nhập với cộng đồng.

• Giảm khả năng vận động: Người bị tắc mạch máu não thường bị liệt nửa người do não bộ  bị tổn thương, ảnh hưởng đến các dây thần kinh. Các hoạt động vệ sinh cá nhân, sinh hoạt hàng ngày hầu như phụ thuộc vào người thân.
• Trí nhớ suy giảm, trí tuệ sa sút: Người bệnh tắc mạch máu não bị suy giảm chức năng não bộ, mất trí nhớ ảnh hưởng nhiều đến công việc và gia đình của họ.

Liệt người là một trong những di chứng của tắc mạch máu não

Tắc nghẽn mạch máu não có chữa khỏi không?

Bệnh tắc nghẽn mạch máu não hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được cấp cứu trong khoảng thời gian vàng, từ 3-4 giờ kể từ khi khởi phát các triệu chứng. Bên cạnh đó, kết quả điều trị còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Thời gian phát hiện bệnh.
• Thời gian người bệnh được đưa cấp cứu.
• Mức độ tổn thương của não bộ, số lượng mạch máu bị tắc nghẽn.
• Sự kiên trì và tích cực của người bệnh  khi tập luyện, phục hồi chức năng
• Chế độ dinh dưỡng.

Các cách điều trị bệnh tắc nghẽn mạch máu não 

Các phương pháp điều trị tắc nghẽn mạch máu não bao gồm: Sử dụng thuốc, phẫu thuật loại bỏ cục máu đông, phục hồi chức năng… Cụ thể như sau:

Một số thuốc điều trị tắc mạch máu não

Sử dụng các loại thuốc giảm khả năng kết tập của tiểu cầu, tăng cường tác dụng tiêu sợi huyết, thuốc chống đông máu với mục đích loại bỏ cục máu đông - tác nhân hàng đầu gây tắc mạch máu não.

• Thuốc chống tiểu cầu kết tập: Aspirin.
• Thuốc chống sự đông máu.
• Thuốc giúp tiêu sợi fibrin (sợi huyết).

Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt về liều dùng, thời gian dùng, cách dùng theo chỉ định của thầy thuốc. Bên cạnh đó, nếu kèm theo các bệnh lý nền như huyết áp, mỡ máu,... người bệnh cần kết hợp thêm các thuốc giúp kiểm soát các yếu tố nguy cơ khiến bệnh tái phát.

Thực hiện phẫu thuật loại bỏ huyết khối

Trong trường hợp kích thước cục máu đông quá lớn người bệnh tắc mạch máu có thể được chỉ định áp dụng phương pháp phẫu thuật giúp loại bỏ hoặc làm tan cục máu đông. Sử dụng dụng cụ cơ học hoặc dùng ống thông để dẫn trực tiếp thuốc làm tan sợi huyết tại nơi có mặt huyết khối. Giải pháp này có thể loại bỏ hoàn toàn cục máu đông nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro và cần được thực hiện bởi bác sĩ có tay nghề cao.

Loại bỏ cục máu đông bằng dụng cụ cơ học giúp tái thông mạch máu bị tắc nghẽn

Phục hồi chứng năng, cải thiện di chứng

Phục hồi chức năng phải được thực hiện càng sớm càng tốt. Điều này sẽ giúp người bệnh nhanh chóng ổn định sức khỏe và cuộc sống hàng ngày. Phục hồi chức năng cần đảm bảo người bệnh tắc mạch thực hiện đúng động tác, tránh bị cứng khớp hoặc biến dạng khớp, teo cơ.

Các bài tập giúp cải thiện chức năng vận động, ngôn ngữ, tư duy, trí nhớ cần được luyện tập đều đặn hàng ngày. Động viên người bệnh những lúc chán nản. Tuy nhiên, nếu thấy có dấu hiệu bất thường gì trong quá trình luyện tập, nên để người bệnh nghỉ ngơi.

Cách dự phòng tắc nghẽn mạch máu não

Tuy tắc nghẽn mạch máu não ảnh hưởng nghiêm trọng đến người bệnh nhưng chúng ta hoàn toàn có thể dự phòng, ngăn ngừa được căn bệnh này bằng các phương pháp sau đây:

• Kiểm soát tốt các bệnh lý nền, các yếu tố nguy cơ gây tắc mạch.
• Bỏ ngay thói quen hút thuốc lá, uống rượu bia hay sử dụng chất kích thích.
• Nắm rõ các dấu hiệu của bệnh và các bước sơ cứu để có thể xử trí nhanh khi gặp người bị tắc mạch máu não.
• Chăm chỉ luyện tập các bài tập thể dục giúp tăng cường lưu thông máu.
• Ăn uống lành mạnh, ưu tiên thực phẩm tự nhiên, nhiều chất xơ và vitamin. Nên hạn chế thức ăn nhanh, đồ chiên rán nhiều lần, nhiều đường, nhiều muối.
• Hạn chế căng thẳng, nghỉ ngơi hợp lý, tránh thức khuya.
• Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện ra các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn, từ đó có thể ngăn ngừa tình trạng tắc mạch não xảy ra.

Ngủ sớm, dậy sớm giúp phòng ngừa tắc mạch máu não

Bên cạnh các biện pháp trên, hiện nay việc sử dụng dược liệu có nguồn gốc thiên nhiên cũng được nhiều người ưa chuộng. Đặc biệt là thành phần nattokinase. Nattokinase từ lâu đã được biến đến với công dụng làm tan cục máu đông, phòng ngừa và cải thiện đột quỵ não vô cùng hiệu quả, cụ thể:

• Nattokinase trực tiếp giúp tiêu sợi huyết mạnh gấp 4 lần so với plasmin, từ đó làm tan cục máu đông, ngăn cản tình trạng tắc nghẽn mạch máu não.
• Giúp giảm độ nhớt máu từ đó tăng cường tuần hoàn máu não, có lợi trong cải thiện các di chứng sau đột quỵ do tắc mạch.
• Điều hòa huyết áp ổn định, tránh để huyết áp tăng cao.
• Giúp cải thiện chức năng não bộ, tăng cường trí nhớ, khắc phục các di chứng não.
• Giảm cholesterol, hạ mỡ máu và ngăn cản sự tích tụ các mảng bám.

Công dụng của dược liệu này cũng đã được chứng minh bởi các nghiên cứu lâm sàng khi phối hợp với các thành phần khác tại các bệnh viện lớn trên cả nước.

Nattokinase giúp ngăn chặn tình trạng tắc mạch máu não

Tuy tắc nghẽn mạch máu não là nỗi ám ảnh của nhiều người, nhưng hy vọng qua bài viết này, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về căn bệnh này. Bên cạnh đó, sử dụng sản phẩm có thành phần nattokinase nêu trên cũng là giải pháp hay giúp bạn phòng ngừa và cải thiện tắc mạch máu não tốt hơn. Nếu bạn còn băn khoăn về vấn đề tắc nghẽn mạch máu não, hãy để câu hỏi tại phần bình luận, đội ngũ chuyên gia sẽ giải đáp giúp bạn sớm nhất.

Nguồn tham khảo:

https://ufhealth.org/cerebrovascular-occlusive-disease-0

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16855-cerebrovascular-occlusive-disease

https://www.aans.org/en/Patients/Neurosurgical-Conditions-and-Treatments/Cerebrovascular-Disease