Vi khuẩn HP - Thủ phạm gây 90% các ca viêm loét dạ dày

Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) có khả năng cư trú trong môi trường acid dạ dày và là thủ phạm gây ra các bệnh lý tiêu hóa như viêm loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày. Hãy cùng tìm hiểu về vi khuẩn HP và cách điều trị trong bài viết dưới đây.

Vi khuẩn HP là gì?

Vi khuẩn HP là một loại xoắn khuẩn gram âm, có khả năng di chuyển và bám dính vào niêm mạc dạ dày. Nó sống sót trong môi trường acid dạ dày nhờ các tiên mao đặc biệt và sản xuất urease trung hòa acid dạ dày. Vi khuẩn HP còn có khả năng biến đổi DNA, giúp nó thích nghi và kháng thuốc. Chính vì thế, nó làm cho acid dạ dày tấn công vào niêm mạc dạ dày gây ra các triệu chứng của bệnh viêm loét dạ dày như đau thượng vị, ợ hơi, ợ chua, nôn, buồn nôn, khó tiêu. 

Vi khuẩn HP dạ dày có lây không?

Vi khuẩn HP dạ dày hoàn toàn có khả năng lây lan từ người mang vi khuẩn sang người lành qua 3 con đường chính:

- Lây qua đường miệng - miệng: Hôn nhau, dùng chung đồ ăn uống, ho hoặc hắt hơi

- Lây qua đường phân - miệng: Không vệ sinh tay kỹ sau khi đi vệ sinh, tiếp xúc với phân của người bệnh

- Lây qua đường khác: Khám chung dụng cụ y tế, sống trong môi trường tập thể

Ăn uống là phổ biến nhất gây ra sự lây nhiễm vi khuẩn HP

Nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn HP cao hơn ở những người: 

- Sống chung nhà với người bị nhiễm vi khuẩn HP

- Thường xuyên ăn uống ngoài quán

- Không vệ sinh tay kỹ sau khi đi vệ sinh

- Có thói quen hút thuốc lá

Triệu chứng nhiễm HP là gì

Nhiễm vi khuẩn HP dạ dày có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng ở một số người có thể gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như:

* Triệu chứng phổ biến:

• Đau hoặc nóng rát bụng, dạ dày, đặc biệt là khi đói bụng
• Buồn nôn, nôn mửa
• Chán ăn
• Thường xuyên ợ hơi
• Đầy trướng bụng
• Gầy sút không rõ nguyên nhân
• Đi ngoài phân đen khi có chảy máu dạ dày

* Triệu chứng nghiêm trọng:

• Phân có máu, phân màu đỏ sẫm hoặc màu đen như bã cà phê
• Khó thở, Nôn ra máu
• Chóng mặt hoặc ngất xỉu do thiếu máu hoặc đau quá nặng
• Mệt mỏi không rõ nguyên nhân
• Đau bụng âm ỉ hoặc dữ dội

Tuy nhiên bạn cần lưu ý rằng không phải ai bị nhiễm HP dạ dày cũng có các triệu chứng này. Một số người có thể có các triệu chứng khác không được liệt kê ở đây.

Nhiễm vi khuẩn HP dạ dày có nguy hiểm không?

Nhiễm HP dạ dày có thể nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Vi khuẩn HP có thể gây ra các bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm như:

• Gây viêm loét dạ dày tá tràng: Vi khuẩn HP phá hủy lớp niêm mạc dạ dày, dẫn đến loét, chảy máu và thủng dạ dày tá tràng. Đây là những tình trạng cấp cứu y tế, có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
• Tăng nguy cơ ung thư dạ dày: Vi khuẩn HP làm tăng nguy cơ mắc bệnh lên tới 6 lần. Ung thư dạ dày là một bệnh ung thư nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao.
• Gây ra các biến chứng khác: Vi khuẩn HP có thể gây ra các biến chứng khác như viêm dạ dày teo, ung thư tuyến tụy, ung thư gan, sỏi mật.

Tuy nhiên, khi điều trị vi khuẩn HP bằng phác đồ thuốc kháng sinh thì hầu hết người bệnh sẽ không gặp phải biến chứng.

Phát hiện nhiễm HP ở dạ dày bằng cách nào?

Hiện nay, có nhiều phương pháp để phát hiện nhiễm HP ở dạ dày với độ chính xác cao, bao gồm:

• Nội soi dạ dày và sinh thiết: Phương pháp chính xác nhất, giúp quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày, lấy mẫu sinh thiết xét nghiệm HP.
• Xét nghiệm hơi thở Urea: Đo lượng khí CO2 tạo ra do vi khuẩn HP phân hủy urea trong dạ dày.
• Xét nghiệm máu: Phát hiện kháng thể kháng HP trong máu.
• Xét nghiệm phân: Phát hiện kháng nguyên hoặc DNA của HP trong phân, phương pháp này ít được sử dụng hiện nay

Chẩn đoán nhiễm HP bằng xét nghiệm hơi thở urea là phương pháp được áp dụng phổ biến

Điều trị nhiễm vi khuẩn HP như thế nào?

Vi khuẩn HP dạ dày hoàn toàn có thể được chữa khỏi nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Tỷ lệ thành công của phác đồ điều trị hiện nay lên tới 90%. Cách điều trị bao gồm:

Sử dụng thuốc Tây y

• Kháng sinh: tiêu diệt vi khuẩn HP.
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): giảm sản xuất axit dạ dày, giúp niêm mạc dạ dày mau lành.
• Một số trường hợp có thể cần thêm thuốc bismuth hoặc metronidazole.

Liệu trình điều trị thường kéo dài 14 ngày, có thể ngắn hơn hoặc dài hơn tùy theo tình trạng bệnh. Bạn cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ một cách nghiêm ngặt, uống thuốc đúng giờ, đúng liều. Sau khi kết thúc điều trị, bạn cần kiểm tra lại để đảm bảo vi khuẩn đã được tiêu diệt hoàn toàn. 

Sử dụng thảo dược và hoạt chất tự nhiên diệt HP

Có rất nhiều thảo dược đã được nghiên cứu chứng minh tác dụng tiêu diệt vi khuẩn HP, trung hòa acid dịch vị và bảo vệ niêm mạc dạ dày, chẳng hạn như:

• Hạt bưởi: Có chứa flavonoid, điển hình như naringenin có vai trò như một chất kháng sinh thực vật, giúp tiêu diệt vi khuẩn HP. Không chỉ vậy, các hoạt chất khác trong hạt bưởi còn giúp trung hòa acid dịch vị, bảo vệ niêm mạc dạ dày và thúc đẩy quá trình lành vết loét.
• Nghệ: Có hoạt chất chính là curcumin có tác dụng làm giảm số lượng vi khuẩn HP cũng như làm tăng sự hình thành các kháng thể, kích thích cơ thể tăng miễn dịch để tiêu diệt vi khuẩn. Ngoài ra, củ nghệ còn kích thích quá trình lành vết loét và tái tạo niêm mạc dạ dày bị tổn thương
• Glycine: Có tác dụng kháng khuẩn thông qua cơ chế ức chế tổng hợp thành tế bào. Nồng độ glycine cao sẽ làm phá hủy hoặc thay đổi hình thái ở các vi khuẩn, trong đó có vi khuẩn HP. Bên cạnh đó, glycine còn có khả năng ức chế tiết dịch vị và bảo vệ niêm mạc dạ dày, chống lại các vết loét do căng thẳng và hóa chất gây ra. 

Bạn có thể dùng thảo dược kết hợp để điều trị nhiễm HP dạ dày

Hiện nay tại Việt Nam, các thảo dược và hoạt chất trên được ứng dụng công nghệ lượng tử trong chiết xuất cho nên thu được tối đa hàm lượng hoạt chất, loại bỏ tạp chất và sản xuất dưới dạng viên uống hỗ trợ. Bạn có thể dùng chúng kết hợp với thuốc tây để làm tăng hiệu quả và rút ngắn thời gian điều trị vi khuẩn HP

Hướng dẫn phòng ngừa nhiễm vi khuẩn HP

Việc phòng ngừa nhiễm vi khuẩn HP là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bản thân. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả để phòng ngừa nhiễm HP:

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Bạn nên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã cho trẻ em.
• Vệ sinh dụng cụ ăn uống: Rửa sạch bát đũa, ly tách, dụng cụ nấu nướng sau mỗi lần sử dụng. Tránh dùng chung đồ ăn uống cá nhân với người khác.
• Vệ sinh môi trường sống: Giữ nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát, đặc biệt là khu vực bếp núc và nhà vệ sinh.
• Ăn chín uống sôi: Nấu chín kỹ thức ăn trước khi ăn, đặc biệt là thịt, cá, hải sản và trứng. Bạn nên uống nước sôi để nguội hoặc nước đóng chai đảm bảo vệ sinh và tránh ăn thức ăn sống hoặc tái chưa nấu chín kỹ.
• Tránh ăn uống chung với người khác, đặc biệt là người nghi ngờ hoặc đã được chẩn đoán nhiễm HP.

• Tránh dùng chung khăn mặt, bàn chải đánh răng, dao cạo râu với người khác.

• Sống trong môi trường sạch sẽ, thoáng mát, tránh ô nhiễm môi trường. Sử dụng nhà vệ sinh hợp vệ sinh, có hệ thống xử lý nước thải tốt.
• Tăng cường sức đề kháng bằng cách ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, vitamin và khoáng chất, tập thể dục thể thao thường xuyên, ngủ đủ giấc và hạn chế căng thẳng để tăng cường sức đề kháng.
• Khám sức khỏe định kỳ nếu có người thân trong gia đình bị nhiễm HP.

Nhiễm vi khuẩn HP là bệnh lý phổ biến, nguy hiểm. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giúp ngăn ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy chủ động đi khám sức khỏe định kỳ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ bản thân khỏi vi khuẩn HP.

Nếu cần tư vấn thêm, bạn hãy tiếp tục đặt câu hỏi xuống phía dưới cho chúng tôi. 

Chuyên gia tiêu hóa