Thuốc Xanh Methylen và những câu hỏi thường gặp bạn cần biết

Tổng quan về thuốc Xanh Methylen

Trước khi sử dụng thuốc Xanh Methylen, bạn cần hiểu về thông tin cũng như tác dụng của thuốc. Điều này sẽ giúp bạn sử dụng thuốc đúng với tác dụng và mục tiêu điều trị.

Thuốc Xanh Methylen là gì?

Xanh Methylen (Methylene Blue) là một dạng hemoglobin, được sử dụng cho những tình trạng Methemoglobin huyết - xảy ra khi máu không cung cấp oxy được đến những nơi khác trong cơ thể. Thuốc còn được gọi là Methylthioninium Chloride có mặt trên thị trường từ những năm 1876. 

Thuốc đã được bào chế thành nhiều dạng khác nhau: Dung dịch bôi ngoài da, thuốc tiêm, viên nén. Được đánh giá là lành tính và ít gây nguy hiểm cho người dùng, nên thuốc Xanh Methylen được hầu hết mọi người biết đến và sử dụng rộng rãi, đặc biệt là dạng thuốc bôi.

Tác dụng của Xanh Methylen

Xanh Methylen (Methylene Blue) được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau tùy thuộc vào dạng bào chế và nhu cầu của người dùng. Hầu hết, mọi người đều không lạ gì với thuốc bôi Xanh Methylen dùng trong điều trị nhiễm virus ngoài da (thủy đậu), chốc lở, viêm mủ.

Ngoài ra, thuốc Xanh Methylen (Methylene Blue) được sử dụng với mục đích:

• Điều trị Methemoglobin huyết do thuốc hoặc không rõ nguyên nhân (Đặc biệt Xanh Methylen dạng thuốc tiêm được FDA chấp thuận sử dụng trong điều trị bệnh này ở cả người lớn và trẻ em).
• Giải độc cyanid, nitroprusiat và các chất gây bệnh methemoglobin huyết.
• Sát khuẩn đường niệu sinh dục. 

Thuốc Xanh Methylen được dùng trong điều trị bệnh ngoài da do virus

Sử dụng thuốc Xanh Methylen như thế nào?

Thuốc Xanh Methylen khá lành tính và an toàn, tuy nhiên người dùng vẫn cần phải hiểu rõ về cách sử dụng để đạt hiệu quả tốt và không gây ra hậu quả gì.

Cách dùng và liều dùng các dạng thuốc

Xanh Methylen có khá nhiều dạng thuốc khác nhau, do đó, cần biết về cách sử dụng thuốc để đảm bảo an toàn. Trên hết, bạn cần sử dụng thuốc theo sự chỉ dẫn của bác sĩ/dược sĩ. Những thông tin hướng dẫn dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo.

Thuốc bôi Xanh Methylen

Trước khi dùng thuốc Xanh Methylen, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ, không nên tùy tiện sử dụng. Người dùng làm sạch vị trí cần bôi thuốc. Sau đó dùng tăm bông chấm nhẹ nhàng lên vùng da tổn thương.

Thuốc uống Xanh Methylen

Người bệnh sử dụng viên nén Xanh Methylen với liều dùng theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Thông thường, liều dùng trung bình sẽ là: Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 1 -2 viên sau khi ăn no. 

Viên nén Xanh Methylen dùng qua đường uống. Người bệnh uống thuốc với 1 ly nước đầy sẽ hạn chế được tình trạng khó tiêu, rối loạn tiêu hóa.

Người bệnh chú ý: Không nhai hoặc nghiền làm phá vỡ cấu trúc của thuốc, dẫn đến giảm hiệu quả điều trị. Có thể sử dụng thuốc cùng với thức ăn ở những người thường xuyên nôn ói hoặc trẻ em.

Thuốc tiêm Xanh Methylen 

Xanh Methylen dạng tiêm sẽ được bác sĩ, điều dưỡng tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch hoặc truyền để đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Sử dụng Xanh Methylen đúng với liều lượng được bác sĩ hướng dẫn

Xử trí khi quên liều/quá liều

Quên liều: Khi quên 1 liều Xanh Methylen, người bệnh có thể sử dụng thuốc ngay khi nhớ ra. Trong trường hợp thời điểm đó gần với liều dùng tiếp theo, bỏ qua liều đó và tuyệt đối không gấp đôi liều để bù cho liều đã quên.

Quá liều: Sử dụng quá liều thuốc Xanh Methylen rất nguy hiểm, gây ra những biến chứng nặng nề. Vì vậy, khi người bệnh lỡ uống nhiều hơn liều quy định, hãy ngay lập tức đến cơ sở y tế để được theo dõi và xử trí kịp thời. Người bệnh khi sử dụng quá liều quy định, có thể gặp một số triệu chứng sau: 

• Nặng hơn tình trạng bệnh methemoglobin huyết.
• Có thể xảy ra tình trạng tan máu nhẹ kèm tăng bilirubin huyết và thiếu máu nhẹ.
• Ít gặp hơn: Đau vùng trước tim, khó thở, bồn chồn, run tay chân và kích ứng đường tiết niệu.

Biện pháp xử trí khi người dùng lỡ sử dụng quá liều. Cụ thể như sau:

• Hỗ trợ điều trị giảm triệu chứng và gây nôn, hoặc thúc ép đẩy chất độc ra ngoài là chủ yếu. Vì hiện nay chưa có thuốc giải độc đặc hiệu.
• Truyền máu, thậm chí có thể thay máy và thở oxy nếu ngộ độc nặng.

Thuốc Xanh Methylen có tác dụng phụ không?

Tuy thuốc Xanh Methylen (Methylene Blue) khá an toàn và lành tính nhưng vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ cho người dùng. Nếu gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào có/không có trong danh sách dưới đây, người bệnh hãy liên hệ bác sĩ ngay để được tư vấn và xử lý kịp thời: 

• Rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn, đau bụng,...
• Có thể gây ra tình trạng thiếu máu nếu dùng thuốc kéo dài, kèm theo triệu chứng chóng mặt thường xuyên.
• Toàn thân: Sốt, đau đầu, da có màu xanh,...
• Nước tiểu có màu xanh (lá cây hoặc màu lam).
• Thay đổi vị giác, đổ mồ hôi.

Đặc biệt, nếu gặp những phản ứng sau đây, ngay lập tức ngừng thuốc và liên hệ ngay cho bác sĩ/trung tâm y tế/trung tâm cấp cứu gần nhất. Bao gồm:

• Phản ứng dị ứng nghiêm trọng: Khó thở, nổi mề đay, sưng mặt, lưỡi, môi hoặc cổ họng.
• Xuất hiện nhầm lẫn, yếu ớt, da vàng vọt tố. Nước tiểu sẫm màu, sốt.
• Tăng nồng độ serotonin trong cơ thể: Ảo giác, nhịp tim tăng nhanh, sốt, kích động quá mức, buồn nôn hoặc nôn, không thể thăng bằng hoặc phối hợp, ngất xỉu.

Sử dụng Xanh Methylen có thể gây ra phản ứng dị ứng

Cần lưu ý gì trong sử dụng thuốc Xanh Methylen?

Những lưu ý trong quá trình dùng thuốc Xanh Methylen (Methylene Blue) bao gồm:

Đối tượng nào cần thận trọng?

Thuốc Xanh Methylen (Methylene Blue) mặc dù lành tính và an toàn nhưng trên một số đối tượng dưới đây cần phải cẩn trọng:

• Tuyệt đối không sử dụng thuốc Xanh Methylen (Methylene Blue) cho: Người bị suy giảm chức năng thận. Dị ứng/mẫn cảm với thuốc.
• Phụ nữ có thai và đang cho con bú: Chưa có nghiên cứu cụ thể về an toàn khi dùng Xanh Methylen trên những đối tượng này.
• Trẻ nhỏ và người thiếu hụt glucose - 6 phosphat dehydrogenase (G6PD) vì chất này có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng tan máu cấp tính.

Ngoài ra, chỉ nên sử dụng thuốc trong thời gian ngắn. Nếu dùng lâu ngày có thể gây ra nhiều hậu quả nặng nề như tăng phá hủy hồng cầu và tình trạng thiếu máu. 

Sử dụng thuốc Xanh Methylen đúng liệu trình bác sĩ đã kê

Bôi thuốc Xanh Methylen đúng cách

Thuốc bôi Xanh Methylen được sử dụng khá nhiều. Tuy nhiên, việc bôi thuốc cần đặc biệt thận trọng. Cụ thể như sau:

Bệnh thủy đậu 

Hầu hết mọi người đều biết đến Xanh Methylen và thường sử dụng để bôi lên những nốt thủy đậu. Thuốc rất có hiệu quả đối với người bệnh bị thủy đậu, nhưng cần phải biết cách sử dụng đúng. Rất nhiều người bôi thuốc trực tiếp lên các nốt thủy đậu đang sưng và chưa vỡ. Tuy nhiên, cách bôi thuốc như vậy là sai. 

Thực tế, người bệnh cần phải bôi thuốc khi nốt thủy đậu đã vỡ. Lúc này thuốc mới mang lại hiệu quả tốt, giúp làm lành nốt vỡ và phòng tránh tình trạng bội nhiễm. Đồng thời việc sử dụng thuốc Xanh Methylen giúp sát trùng vết thương để nốt phỏng khô nhanh hơn. 

Bệnh tay chân miệng

Rất nhiều bà mẹ sử dụng thuốc bôi Xanh Methylen (Methylene Blue) để thoa lên những mụn nước do bệnh tay chân miệng gây ra. Mà không biết rằng, thuốc không hề có tác dụng mà còn làm cho bác sĩ khó xác định mức độ triệu chứng của bệnh gây khó khăn khi chẩn đoán. Dẫn đến, trẻ không những lâu khỏi bệnh mà việc điều trị cũng gặp nhiều khó khăn.

Bôi thuốc Xanh Methylen đúng cách cũng giúp nâng cao hiệu quả điều trị 

Cách tẩy rửa thuốc bôi Xanh Methylen

Thuốc bôi Xanh Methylen (Methylene Blue) có màu xanh dương đậm nên khiến nhiều người cảm thấy khó chịu khi bám dính trên da. Vì vậy, chúng tôi sẽ chỉ cho bạn cách tẩy thuốc bôi Xanh Methylen. Cụ thể như sau:

• Trước tiên, với những tổn thương vừa mới lành, người bệnh không nên quá vội vàng lau thuốc bằng những chất tẩy rửa như xà phòng. Chính vì hành động này sẽ tác động trực tiếp lên vết thương gây khó lành.
• Thuốc bôi Xanh Methylen có bản chất là thân nước nên hoàn toàn có thể rửa sạch bằng nước ấm. Sử dụng nước ấm rửa nhẹ nhàng các vùng bôi thuốc. Sau đó lấy khăn mềm lau sạch và tuyệt đối không kỳ mạnh lên da. Thuốc bôi Xanh Methylen sẽ nhạt dần và hết sau vài lần rửa.

Xanh Methylen và tương tác thuốc

Tương tác thuốc có thể xảy ra khi sử dụng thuốc Xanh Methylen (Methylene Blue) đồng thời với các chất kiềm, iod, chất oxy hóa và khử,... Vì vậy, người dùng cần thông báo với bác sĩ những thuốc đang sử dụng để được tư vấn, hạn chế tương tác xảy ra.

Lời khuyên từ chuyên gia về Xanh Methylen

Dưới đây là những lời khuyên từ chuyên gia về sử dụng thuốc Xanh Methylen để đảm bảo an toàn và nâng cao hiệu quả điều trị.

Bảo quản thuốc Xanh Methylen (Methylene Blue) ở nơi khô ráo và thoáng mát. Tránh để thuốc tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời hay những nơi ẩm thấp. Để thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và không sử dụng khi hết hạn hoặc có sự thay đổi về màu sắc.

Bên cạnh sử dụng thuốc Xanh Methylen, người dùng hoàn toàn có thể phối hợp thêm các sản phẩm bôi ngoài da từ thiên nhiên, lành tính chứa các hoạt chất như: Dịch chiết neem,... giúp cải thiện triệu chứng, nhanh khỏi bệnh, tránh lệ thuộc và sử dụng thuốc Xanh Methylen kéo dài. Dịch chiết neem đã được nghiên cứu và cho thấy thảo dược này có hoạt tính kháng khuẩn cao nhất, có thể chống cả nấm gây bệnh. Đặc biệt, tác dụng của dịch chiết neem càng mạnh mẽ khi kết hợp cùng với nano bạc, kẽm salicylate và chitosan. Để tiện lợi trong sử dụng, người dùng có thể lựa chọn các sản phẩm có chứa 4 thành phần trên. 

>>> XEM THÊM: Nano bạc - Giải pháp mới cho bệnh ngoài da do nhiễm virus

Lá neem là thảo dược hỗ trợ cải thiện triệu chứng bệnh ngoài da hiệu quả

Hy vọng thông qua bài viết này, người bệnh có thể hiểu rõ hơn về thuốc Xanh Methylen. Trong quá trình sử dụng, nếu gặp các biểu hiện nào bất thường, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được thăm khám và tư vấn. Ngoài ra, người dùng hãy gọi tới số hotline 024. 38461530 - 028. 62647169 nếu còn bất kỳ băn khoăn nào về thuốc Xanh Methylen.

Tài liệu tham khảo: 

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7053276/

https://web.archive.org/web/20090115134133/http://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT00214877

https://www.drugs.com/mtm/methylene-blue-injection.html