Hiểu về viêm họng mạn tính và cách khắc phục bệnh hiệu quả!

Viêm họng mạn tính là gì? Các dạng bệnh thường gặp

Viêm họng mạn tính là tình trạng vùng cổ họng bị viêm nhiễm kéo dài, triệu chứng dai dẳng trên một tuần. Đây là hệ lụy của quá trình viêm họng cấp tính không được điều trị và phòng ngừa đúng cách khiến bệnh tái phát liên tục, dẫn đến niêm mạc họng tổn thương nặng, viêm lan tỏa, dẫn đến nhiều triệu chứng khó chịu. 

Viêm họng mạn tính thường xuất hiện cùng các bệnh viêm mũi, viêm xoang mạn tính hay đôi khi với viêm thanh - khí phế quản mạn tính. Dựa trên các đặc điểm tổn thương, viêm họng mạn tính được chia thành 4 dạng:

- Viêm họng sung huyết đơn thuần: Là tình trạng niêm mạc họng viêm đỏ, quan sát bằng mắt thường có thể thấy được nhiều mạch máu nổi lên.

- Viêm họng xuất tiết: Niêm mạc họng đỏ, ướt, tăng xuất tiết nhầy, hơi trong, dính vào thành sau họng. 

- Viêm họng quá phát còn gọi là viêm họng hạt: Ở thể này, niêm mạc họng có đặc điểm đỏ và dày hơn. Thành sau họng có các nang lympho phát triển mạnh, tạo ra từng đám hạt to nhỏ không đều, màu hồng hay đỏ. 

- Viêm họng teo: Niêm mạc họng teo dần, trở nên mỏng hơn. Từ đỏ thẫm chuyển thành màu hồng nhợt nhạt và xuất hiện những vảy khô mỏng bám vào từng chỗ.

Viêm họng mạn tính là hệ lụy của viêm họng cấp không được điều trị triệt để

Nguyên nhân viêm họng mạn tính

Theo chuyên gia, nguyên nhân viêm họng mạn tính tương đối đa dạng, trong đó phải kể đến: 

Nhiễm trùng

- Do virus, vi khuẩn: Hầu họng là nơi thường xuyên phải tiếp xúc với các loại virus, vi khuẩn có hại. Khi hệ miễn dịch yếu, chúng sẽ tấn công ồ ạt, gây viêm cấp tính. Nếu không điều trị và phòng ngừa tốt, bệnh tái phát liên tục và chuyển sang viêm họng mạn tính.

- Do ô nhiễm môi trường: Khói bụi hay không khí bị ô nhiễm sẽ dễ dàng gây tổn thương niêm mạc họng nếu chúng ta vô tình hít phải. 

Các bệnh lý tai – mũi – họng

Một số bệnh lý tai-mũi-họng cũng làm tăng nguy cơ mắc viêm họng mạn tính như:

- Viêm amidan mạn tính: Amidan được ví như hàng rào ngăn ngừa virus, vi khuẩn xâm nhập và tấn công đường hô hấp. Khi tổ chức này bị viêm, virus, vi khuẩn có thể lây lan ra họng và các vùng lân cận khác.

- Viêm xoang mạn tính: Đây là tình trạng các hốc xoang cạnh mũi bị viêm, dịch nhầy ứ đọng sẽ chảy xuống, dẫn đến viêm họng. 

- Vẹo vách ngăn, polyp mũi khiến dịch nhầy hô hấp bị ứ đọng ở khoang mũi. Lâu dần, dịch nhầy ở mũi không được loại bỏ sẽ chảy xuống họng đem theo vi khuẩn gây viêm, nhiễm trùng.

Trào ngược dạ dày thực quản

Dịch tiêu hóa ở dạ dày có tính axit, khi trào ngược lên cổ họng khiến niêm mạc họng bị tổn thương, gây viêm họng mạn tính. Người bệnh luôn cảm thấy đau rát họng, khó nuốt, ho khan và khàn tiếng.

Trào ngược dạ dày - thực quản có thể gây viêm họng mạn tính

Triệu chứng viêm họng mạn tính

Triệu chứng viêm họng mạn tính mà người bệnh thường gặp là đau họng, nuốt khó, ho nhiều. Cụ thể là: 

- Đau họng: Cổ họng cảm giác nóng, đau, ngứa vướng, khó há miệng to và thường xảy ra vào thời điểm sáng sớm.

- Nuốt khó và đau: Khi họng bị viêm, các niêm mạc vùng họng sưng đỏ, người bệnh sẽ cảm thấy khó nuốt và đau. Thậm chí uống nước hay nuốt nước bọt cũng vô cùng khó khăn. 

- Ho nhiều ngày và ho có đờm, nhất là khi mới ngủ dậy, người bệnh luôn phải cố khạc đờm. Hoặc đằng hắng để làm long đờm vì đờm thường dẻo và đặc.

- Khàn giọng: Tiếng nói có sự thay đổi trong giây lát rồi trở lại bình thường. Nếu uống rượu, hút thuốc lá, nói nhiều thì triệu chứng này càng rõ rệt.

- Ợ hơi hoặc ợ chua đối với những người bị viêm họng mạn tính do trào ngược dạ dày thực quản. Bên cạnh đó là cảm giác nóng rát ở vùng ngực phía sau xương ức.

- Bên cạnh những biểu hiện trên, người bệnh có thể thấy toàn thân sốt nhẹ và rất mệt mỏi.

Viêm họng mạn tính gây ho kéo dài kèm đờm đặc

Phương pháp chẩn đoán viêm họng mạn tính

Để chẩn đoán viêm họng mạn tính, các bác sĩ sẽ thông qua triệu chứng lâm sàng (tại chỗ và toàn thân), cùng quan sát biểu hiện của niêm mạc cổ họng để xác định thể bệnh. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định một số kỹ thuật cận lâm sàng trong trường hợp cần thiết như:

- Chụp X-Quang phổi: Hình ảnh từ tia X cho phép bác sĩ quan sát biểu hiện của phổi và chẩn đoán phân biệt với các bệnh hô hấp khác như viêm phế quản, lao phổi,….

- Nội soi thanh quản: Sử dụng ống nội soi nhỏ có chứa camera, đưa sâu vào cổ họng và thanh quản. Hình ảnh từ camera giúp bác sĩ xác định thể bệnh và biểu hiện của một số cơ quan lân cận như thanh quản, thực quản và thành họng.

- Xét nghiệm máu: Được thực hiện nếu nghi ngờ viêm họng mạn tính xảy ra do dị ứng. Nếu là do nguyên nhân này, nồng độ kháng nguyên (IgE) trong huyết tương người bệnh thường có xu hướng tăng cao đáng kể.

Điều trị viêm họng mạn tính

Theo chuyên gia, nguyên tắc điều trị viêm họng mạn tính là cần phải xác định được nguyên nhân gây bệnh và loại bỏ được yếu tố này. Do đó, hiện nay, các phương pháp điều trị viêm họng mạn tính thường bao gồm:

- Điều trị dứt điểm viêm xoang, viêm amidan hay hội chứng trào ngược dạ dày thực quản thì mới kiểm soát tốt bệnh viêm họng mạn tính.

- Áp dụng biện pháp điều trị tại chỗ như bôi, súc họng hoặc xịt họng bằng các thuốc làm se niêm mạc, kiềm tính và có tác dụng giảm viêm, giảm đau. Đối với viêm họng thể teo thì người bệnh nên dùng thuốc có iod loãng.

- Nhỏ, rửa mũi bằng nước muối sinh lý. Hoặc xịt mũi bằng các dung dịch thảo dược để làm sạch vùng này, tránh bệnh viêm họng mạn tính nặng thêm.

- Để khắc phục các triệu chứng của viêm họng mạn tính, người bệnh có thể sử dụng thuốc làm loãng đờm, thuốc kháng viêm và chống dị ứng. 

- Điều trị toàn thân bằng cách tập thể dục thường xuyên, thay đổi lối sống và môi trường sinh hoạt, làm việc nếu có thể. Bổ sung các loại vitamin A, C, D để tăng cường sức đề kháng và làm giảm nguy cơ mắc viêm họng mạn tính.

- Đặc biệt, với người bị viêm họng mạn tính, việc sử dụng các sản phẩm làm sạch, loại bỏ virus, vi khuẩn ở niêm mạc mũi, họng có vai trò vô cùng quan trọng đến hiệu quả điều trị, phòng ngừa bệnh. Hiện nay, nhiều người lựa chọn sử dụng sản phẩm từ thiên nhiên để làm sạch mũi họng hàng ngày, loại bỏ virus, vi khuẩn mà lại an toàn không có tác dụng phụ. Điển hình là sản phẩm có chứa Hinokitiol chiết xuất từ cây tuyết tùng đỏ kết hợp với chiết xuất lược vàng, kim ngân hoa, cát cánh, xạ can,… cùng các vi chất như zinc sulfate heptahydrate, dimethyl sulfoxide (DMSO). Đặc biệt, Hinokitiol đã được nghiên cứu, chứng minh là một monoterpenoid tự nhiên, giúp vận chuyển kẽm vào tế bào, tăng cường miễn dịch hô hấp; Đồng thời, có hoạt tính kháng khuẩn mạnh. Từ đó giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus, kháng viêm, cải thiện triệu chứng và phòng ngừa viêm họng mạn tính hiệu quả.

Người bị viêm họng mạn tính cần súc miệng bằng nước muối thường xuyên

Phòng ngừa viêm họng mạn tính

Để phòng ngừa viêm họng mạn tính, cần thực hiện một số biện pháp cần thiết nhằm tăng cường hệ miễn dịch, hạn chế bệnh tái phát như sau: 

- Đánh răng và súc miệng với nước muối thường xuyên không chỉ giúp duy trì sức khỏe răng miệng mà còn hỗ trợ loại bỏ vi khuẩn và ngăn ngừa viêm họng, viêm đường hô hấp.

- Xây dựng lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, ăn uống đủ chất nhằm nâng cao thể trạng và sức đề kháng.

- Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, trồng nhiều cây xanh và dùng máy lọc không khí góp phần ngăn ngừa nguy cơ viêm họng do ô nhiễm môi trường.

- Giữ ấm cơ thể, nhất là vùng đầu và cổ, hạn chế di chuyển ngoài trời khi thời tiết chuyển lạnh.

- Tránh la hét, hút thuốc lá và ăn các thực phẩm gây kích thích niêm mạc cổ họng như đồ cay nóng, nước uống có gas…

Viêm họng mạn tính gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe, làm cản trở các hoạt động sinh hoạt thường ngày và cũng rất khó điều trị. Hãy chú ý đến những thói quen trong sinh hoạt hàng ngày để chủ động phòng tránh bệnh từ sớm. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại trong phần bình luận, chúng tôi sẽ giải đáp giúp bạn.

Links tham khảo

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22280-chronic-pharyngitis

https://ada.com/conditions/chronic-pharyngitis/

https://www.newyorkent.com/ent-conditions/neck-throat/chronic-sore-throat/