Điểm danh 9 nguyên nhân gây đau lưng dưới và cách điều trị

Các triệu chứng đau lưng dưới bao gồm đau âm ỉ hoặc dữ dội vùng thắt lưng. Có thể kèm theo co cứng cơ, đau nhói, ngứa ran từ lưng dưới xuống chân. Cơn đau dữ dội hơn khi ngồi và cải thiện khi đi bộ. Cơn đau tăng và rõ rệt vào buổi sáng.

Theo tiến sĩ Kenneth Palmer, bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình chuyên về phẫu thuật cột sống tại Houston Methodist, cho biết. "Nguyên nhân gây đau lưng dưới là vùng cột sống thắt lưng thường phải chịu tải trọng lớn của toàn bộ thân trên cơ thể. Cột sống thắt lưng chịu trách nhiệm cho các chuyển động hàng ngày như uốn cong, vặn lưng và phối hợp các cơ ở hông, xương chậu và xương bàn chân. Vì vậy mà các xương, sụn khớp, cơ, dây chằng, đĩa đệm và dây thần kinh vùng thắt lưng dễ bị tổn thương gây đau lưng dưới.”

Cũng theo tiến sĩ Palmer, triệu chứng đau lưng dưới có thể khác nhau ở mỗi người có thể đột ngột hoặc âm ỉ tiến triển nặng theo thời gian tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.

Đau lưng dưới có thể do căng cơ, chấn thương hoặc bệnh lý cột sống

Nguyên nhân gây đau lưng dưới đột ngột

Cột sống thắt lưng của bạn phải hoạt động suốt cả ngày nên rất dễ bị tổn thương gây đau lưng dưới đột ngột (đau lưng dưới cấp tính).

Căng cơ hoặc dây chằng

Tiến sĩ Palmer cho biết: “Căng cơ hoặc dây chằng là nguyên nhân phổ biến gây đau lưng dưới cấp tính. Mặc dù cơn đau có thể nghiêm trọng nhưng sẽ không kéo dài. Thông thường sẽ mất 3-5 ngày để chữa lành hoặc nhiều nhất là 2-3 tuần”. Đau lưng dưới do căng cơ, dây chằng xảy ra khi bạn nâng vật nặng, lặp đi lặp lại hoặc thay đổi tư thế đột ngột.

Chấn thương

Tai nạn, ngã, chấn thương khi chơi thể thao gây tổn thương cột sống, đĩa đệm, đứt dây chằng, gãy vỡ xẹp đốt sống… sẽ gây ra hiện tượng đau lưng dưới đột ngột dữ dội. Cơn đau nhói buốt chạy dọc cột sống xuống chân khiến người bệnh không đi được, không ngồi được.

Xẹp đốt sống thắt lưng

Theo tiến sĩ Palmer: “Xẹp đốt sống thường xảy ra ở người bị loãng xương hoặc chấn thương. Đốt sống trở nên xốp, giòn dễ vỡ xẹp xuống.” Xẹp đốt sống thắt lưng sẽ gây ra các cơn đau dữ dội, đột ngột và hạn chế vận động.

Xẹp đốt sống là nguyên nhân gây đau lưng dưới cấp tính

Nguyên nhân đau lưng dưới mạn tính (mãn tính)

Theo tiến sĩ Palmer: “Đau thắt lưng mãn tính thường là do các vấn đề bất thường xảy ra với đĩa đệm, rễ dây thần kinh, đốt sống, sụn khớp”. Cụ thể là:

Thoái hóa cột sống thắt lưng

Thoái hóa cột sống thắt lưng là bệnh lý xương khớp mạn tính xảy ra khi các bộ phận bao gồm sụn khớp, đốt sống, đĩa đệm, dây chằng của đoạn cột sống từ L1 đến S1 bị suy yếu dễ tổn thương dẫn đến trượt đốt sống chèn ép vào rễ dây thần kinh gây đau lưng dưới.

Gai cột sống thắt lưng

Khi thoái hóa cột sống thắt lưng không được điều trị sớm đúng cách, lâu ngày sẽ làm các đốt sống cọ sát vào nhau dẫn đến nứt vỡ. Lúc này, cơ thể sẽ phát tín hiệu lắng đọng canxi về vị trí xương đốt sống bị tổn thương để chữa lành. Sự lắng đọng quá mức sẽ làm hình thành các mỏm xương tại rìa đốt sống chồi ra ngoài chọc vào rễ thần kinh và gây đau thắt lưng. Tùy theo mức độ chèn ép mà cơn đau có thể lan rộng sang hai bên xuống mông, hông và chạy dọc đến tận gót chân gây hạn chế vận động.

Thoát vị đĩa đệm thắt lưng

Thoát vị đĩa đệm thắt lưng là nguyên nhân gây đau lưng dưới khá phổ biến hiện nay, đặc biệt là người đang trong độ tuổi lao động từ 30-60 tuổi. Nguyên nhân là do đĩa đệm bị thoái hóa, ít vận động khiến đĩa đệm bị mất nước, xơ cứng và khi có một hoạt động sai tư thế hoặc đột ngột sẽ khiến cho đĩa đệm bị nứt, vỡ. Nhân nhầy bên trong chảy ra ngoài chèn ép vào rễ dây thần kinh và gây đau nhức. Vị trí dễ bị thoát vị đĩa đệm nhất là L3 L4, L4 L5, L5 S1 chèn vào rễ dây thần kinh gây đau thần kinh tọa.

Hẹp ống sống thắt lưng

Đau lưng dưới do hẹp ống sống thắt lưng xảy ra khi khoảng không gian trong ống sống bị thu hẹp. Có thể do các gai xương phát triển dài ra, sự dày lên của dây chằng hoặc nhân nhầy đĩa đệm tràn vào ống sống gây áp lực lớn lên các rễ dây thần kinh chùm đuôi ngựa. Người bệnh không chỉ bị đau vùng lưng dưới mà còn lan xuống hông chân, mất kiểm soát đại tiểu tiện, teo cơ nếu không được điều trị sớm.

Thoát vị đĩa đệm thắt lưng là nguyên nhân chính gây đau lưng dưới hiện nay

Viêm cột sống dính khớp thắt lưng

Là bệnh lý tự miễn gây viêm mạn tính khiến cho các đốt sống vùng thắt lưng từ L1 đến L5 dính vào nhau, cứng cột sống gây đau thắt lưng. Đây là nguyên nhân gây đau lưng dưới ở nam giới trẻ tuổi thường gặp (dưới 45 tuổi). Bệnh cũng có thể gây đau lưng dưới ở nữ giới nhưng tỷ lệ ít hơn nam. Người bệnh sẽ có biểu hiện hạn chế thực hiện các động tác cúi, ngửa, nghiêng và quay trái, phải. Cơn đau thường đau nhiều về đêm và gần sáng. Đau tăng khi nghỉ ngơi và giảm khi vận động, cứng cột sống buổi sáng.

Vẹo cột sống thắt lưng

Khi cột sống thắt lưng bị biến dạng cong vẹo bất thường do xẹp đốt sống, thoát vị đĩa đệm hay viêm cột sống dính khớp cũng sẽ gây ra hiện tượng đau lưng dưới gần mông.

Cần làm gì khi bị đau lưng dưới?

Theo tiến sĩ Palmer: “Nếu bạn bị đau lưng dưới mà không thuyên giảm sau khi nghỉ ngơi và các biện pháp tự chăm sóc của bản thân thì bạn cần cân nhắc đến gặp bác sĩ chuyên khoa về cột sống.

Chuyên gia sẽ khám lâm sàng và chụp X-quang hoặc MRI xác định nguyên nhân, mức độ tổn thương gây ra chứng đau lưng dưới. Từ đó đưa ra phác đồ điều trị đau lưng dưới hiệu quả, ngăn chặn tái phát, cải thiện khả năng vận động.”

Dưới đây là một số gợi ý của chuyên gia để cải thiện tình trạng đau lưng dưới hiệu quả mà bạn nên áp dụng sớm, tốt nhất trong vòng 72 giờ khi xuất hiện cơn đau:

- Tạm thời dừng hoạt động mạnh trong vòng 1 tuần.

- Không nằm 1 chỗ nghỉ ngơi, mà vẫn nên thực hiện một số hoạt động nhẹ nhàng hàng ngày.

- Chườm đá hoặc chườm nóng vào vị trí bị đau lưng dưới.

- Điều chỉnh tư thế ngủ đúng cách, nên nằm ngửa kê một chiếc gối mỏng dưới cổ, thắt lưng và đầu gối chân.

- Tắm nước ấm và mát-xa vùng cột sống thắt lưng bị đau nhức.

- Kết hợp sử dụng sản phẩm hỗ trợ chứa dầu vẹm xanh giúp làm giảm triệu chứng do viêm, thoái hóa khớp, đau nhức khớp do khô khớp, tăng cường sự chắc khỏe của xương khớp. Đồng thời bổ sung dưỡng chất cần thiết cho khớp.

- Có thể uống một số thuốc giảm đau không kê đơn nếu cơn đau dữ dội, mất khả năng vận động như ibuprofen, paracetamol… Lưu ý, chỉ nên dùng trong thời gian ngắn 1-2 ngày, nếu cơn đau không thuyên giảm hoặc hết thuốc vẫn đau dữ dội thì cần thăm khám sớm.

Uống thuốc tây giảm đau lưng dưới không nên dùng kéo dài vì có nhiều tác dụng phụ

Đau lưng dưới là tình trạng bệnh lý phổ biến ở cả nam và nữ giới hiện nay. Bệnh cần được phát hiện và có biện pháp điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm. Bởi vậy, ngay khi có biểu hiện đau lưng dưới, bạn cần theo dõi các triệu chứng mắc kèm, thời gian, tần suất tái phát cơn đau… giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và hướng điều trị hiệu quả, kịp thời. Nếu bạn còn có bất cứ thắc mắc nào liên quan đến bệnh đau lưng dưới hãy để lại bình luận để được chuyên gia tư vấn chi tiết.

Nguồn :

https://www.houstonmethodist.org/blog/articles/2021/may/lower-back-pain-causes-8-reasons-for-sudden-and-chronic-pain/

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/7936-lower-back-pain

https://www.webmd.com/back-pain/ss/slideshow-low-back-pain-overview