Thuốc điều trị mụn trứng cá Isotretinoin và cảnh báo khi sử dụng
Isotretinoin là thuốc gì? Công dụng như thế nào?
Isotretinoin là một loại retinoid (dẫn xuất vitamin A) mạnh. Thuốc được sử dụng để điều trị cho tình trạng mụn trứng cá nặng khi những phương pháp điều trị khác không đáp ứng. Thuốc được cơ quan Quản lý Thực phẩm & Dược phẩm Hoa Kỳ phê duyệt vào tháng 5/1982.
Mụn trứng cá thường xuất phát từ tình trạng làn da sản xuất quá nhiều dầu thừa và tích tụ lại ở lỗ chân lông. Khi sử dụng Isotretinoin, thuốc sẽ thu nhỏ các tuyến bã nhờn trên da. Với cơ chế đó, thuốc giúp giảm tình trạng mụn trứng cá.
Bạn không cần sử dụng Isotretinoin liên tục như các loại thuốc trị mụn khác, thuốc chỉ cần sử dụng để điều trị từ 5 – 6 tháng. Bạn cũng có thể điều trị đợt 2 để giúp làm sạch da hoàn toàn.
Bạn có thể tìm thấy thành phần này ở nhiều biệt dược khác nhau như Absorica, Accutane, Myspa, Claravis, Myorisan. Isotretinoin được bào chế chủ yếu dưới dạng viên nang uống với các hàm lượng từ 10mg đến tối đa 40mg. Một số hãng biệt dược cũng bào chế Isotretinoin dưới dạng gel bôi ngoài da với nồng độ phổ biến gồm 0.05% và 0.1%.
Isotretinoin là thuốc trị mụn trứng cá vừa và nặng
Cảnh báo trước khi dùng thuốc Isotretinoin
Isotretinoin được cảnh báo tuyệt đối không sử dụng cho phụ nữ mang thai bởi có thể gây ra dị tật bẩm sinh cho thai nhi. Ngoài ra, bạn cần lưu ý đến cảnh báo về chống chỉ định, tương tác có thể gặp phải của thuốc để an toàn hơn khi điều trị.
Chống chỉ định của thuốc Isotretinoin
Bạn tuyệt đối không được sử dụng Isotretinoin nếu đang thuộc những trường hợp sau đây:
- Đang/có tiền sử bị dị ứng với Isotretinoin, đậu nành hoặc bất kỳ thành phần nào trong tá dược sử dụng.
- Bị rối loạn tiêu hóa di truyền, không dung nạp được được Fructose.
- Trẻ em dưới 12 tuổi.
- Bị trầm cảm hoặc các bệnh lý liên quan đến tâm thần.
- Các vấn đề liên quan đến gan, tiểu đường, tim mạch hoặc nồng độ cholesterol trong máu cao.
- Bị hen suyễn.
- Loãng xương, mật độ khoáng xương thấp.
- Rối loạn đường ruột (viêm ruột, viêm loét đại tràng) chán ăn, các tình trạng rối loạn ăn uống khác, dị ứng thức ăn/thuốc bất kỳ.
Cảnh báo khi sử dụng cho phụ nữ mang thai
Như đã nêu trên, bạn không được sử dụng Isotretinoin nếu đang mang thai. Thuốc có thể gây ra các dị tật bẩm sinh rất nghiêm trọng, ngay cả khi bạn chỉ dùng thuốc trong thời gian ngắn.
Một số trường hợp dị tật bẩm sinh ở thai nhi đã được ghi nhận. Ví dụ như sau:
- Xuất hiện bất thường ở khuôn mặt, mắt, não bộ, đôi tai, hệ thống tim mạch, thần kinh trung ương, tuyến ức, tuyến cận giáp.
- Xuất hiện tình trạng IQ thấp dưới 85 và đi kèm với bất thường bên ngoài về tai, mắt, hộp sọ, cơ mặt, hở hàm ếch.
- Xuất hiện tình trạng IQ thấp dưới 85 đi kèm bất thường bên trong như tụt hormone tuyến giáp, bất thường tuyến ức, tim mạch, bất thường não, dị dạng tiểu não, tật đầu nhỏ, não úng thủy, thâm hụt dây thần kinh sọ.
Một số trường hợp nghiêm trọng hơn, sử dụng Isotretinoin có thể gây ra tử vong ở thai nhi. Do đó, tuyệt đối không được sử dụng Isotretinoin cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Nếu cần sử dụng, bạn phải cam kết không mang thai 1 tháng trước khi bắt đầu và 1 tháng sau khi kết thúc điều trị.
Tuyệt đối không sử dụng thuốc Isotretinoin cho phụ nữ mang thai
Tương tác thuốc cần biết của Isotretinoin
Isotretinoin sẽ tương tác với 104 loại thuốc khác nhau làm thay đổi tác dụng, tăng nguy cơ bị tác dụng phụ. Hãy liệt kê cho bác sĩ về những loại thuốc, vitamin, thảo dược mà bạn đang sử dụng. Đặc biệt là những loại thuốc sau đây:
- Các loại thuốc, sản phẩm có bổ sung vitamin A.
- Các loại thuốc kháng sinh Tetracycline như Oxytetracycline, Doxycycline, Lymecycline, Minocycline.
- Các chế phẩm Progesterone vi phân liều dùng trong tránh thai.
- Thuốc Corticosteroid dùng đường toàn thân.
- Các loại thuốc, sản phẩm trị mụn khác, St. John’s Wort.
Hướng dẫn sử dụng thuốc Isotretinoin an toàn
Ngoài lưu ý đến những cảnh báo cần biết trước khi dùng thuốc, bạn cần dùng Isotretinoin đúng cách và đúng liều lượng. Nên đặc biệt quan sát thêm những tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc để xử lý kịp thời.
Cách sử dụng và liều dùng phù hợp
Bạn cần tuân thủ theo hướng dẫn, chỉ định từ bác sĩ về liều dùng, cách dùng thuốc phù hợp với tình trạng mụn của mình. Những thông tin hướng dẫn dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo thêm.
Cách dùng thuốc
Dạng viên uống: Nuốt toàn bộ viên thuốc với nước. Nên dùng sau bữa ăn chính hoặc bữa ăn nhẹ là tốt nhất. Không nên nhai, nghiền thuốc khi uống. Một số loại biệt dược chứa Isotretinoin có thể dùng trong bữa ăn hoặc không cùng bữa ăn như Absorica. Ít nhất sau khi uống thuốc 10 phút bạn không được nằm xuống.
Với dạng gel bôi: Rửa sạch vùng da cần điều trị với nước, lau khô nhẹ nhàng. Sau đó dùng một lớp thuốc mỏng bôi lên vùng da mụn. Rửa sạch tay sau khi đã bôi thuốc xong.
Liều dùng thuốc
Viên uống: Sử dụng liều duy trì từ 0.25 – 0.5mg/kg. Chia đều 1 – 2 lần uống/ngày. Liều tối đa 2mg/kg/ngày. Thời gian điều trị có thể lên đến 20 tuần.
Gel bôi: Sử dụng 2 lần/ngày. Thời gian điều trị tùy thuộc vào từng tình trạng bệnh riêng. Người dùng mất khoảng 6 – 8 tuần để thuốc bôi phát huy tác dụng.
Thời gian điều trị mụn bằng Isotretinoin có thể lên đến 5 - 6 tháng
Xử lý khi quên/quá liều thuốc
Trong trường hợp dùng quá liều hoặc bỏ lỡ liều thuốc, bạn có thể xử lý như sau:
Quên liều: Uống ngay liều đã quên khi nhớ ra. Nếu bạn sử dụng 1 liều/ngày và nhớ ra vào ngày hôm sau, bỏ qua liều đã quên và tiếp tục liệu trình bình thường. Nếu bạn dùng 2 lần/ngày, bỏ qua liều đã quên và tiếp tục liệu trình nếu chỉ còn 2 giờ đến liều kế tiếp. Không dùng 2 liều/lần.
Quá liều: Một số triệu chứng quá liều mà bạn có thể gặp phải như nhức đầu, nôn mửa, chóng mặt, đau dạ dày, sưng/nứt môi, mất thăng bằng phối hợp, nóng/ngứa ở mặt. Trong bất kỳ trường hợp quá liều nào, hãy liên hệ ngay với trung tâm cấp cứu/y tế hoặc bác sĩ để được trợ giúp.
Tác dụng phụ có thể xảy ra của Isotretinoin
Tương tự với những loại thuốc khác, Isotretinoin cũng có thể gây ra những tác dụng phụ khi sử dụng. Tuy vậy, không phải ai cũng có thể gặp những phản ứng này. Tác dụng phụ của Isotretinoin bao gồm:
Tác dụng phụ nghiêm trọng
Bạn cần dừng dùng thuốc, thông báo ngay cho bác sĩ nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào sau đây. Bao gồm:
Phản ứng dị ứng: Phát ban, mề đay, khó thở, sưng cơ thể, đặc biệt là mặt, cổ họng, lưỡi.
Phản ứng da nghiêm trọng: Đau họng, bỏng mắt, đau da, sốt, phát ban da đỏ, tím, phồng rộp và bong tróc.
Các triệu chứng trầm cảm: Tâm trạng bị thay đổi bất thường, cảm thấy lo lắng, tự ti, trẻ em quấy khóc. Mất hứng thú với cả những điều bạn rất yêu thích, xảy ra vấn đề với giấc ngủ. Có suy nghĩ, hành động tự làm tổn thương bản thân.
Dấu hiệu ảnh hưởng gan, tụy: Đau bụng trên bên phải, cơn đau có thể lan sau lưng, chán ăn, buồn nôn, nôn. Vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, nhịp tim đập nhanh.
Ảnh hưởng đến dạ dày: Đau dạ dày/ngực dữ dội. Khi nuốt gây đau, ợ chua, chảy máu trực tràng. Tiêu chảy, phân màu hắc ín hoặc thậm chí có máu trong phân.
Tăng áp lực hộp sọ: Đau đầu dữ dội, chóng mặt, ù tai, buồn nôn. Xảy ra các vấn đề bất thường về thị lực, đau sau mắt.
Một số phản ứng khác: Thính giác, thị lực gặp các vấn đề bất thường; Đau cơ, đau khớp, đau xương, đau lưng; Tăng đi tiểu, tăng khát; Xuất hiện ảo giác.
Nếu gặp các phản ứng dị ứng Isotretinoin, bạn cần thông báo ngay cho bác sĩ
Tác dụng phụ thường gặp
Những tác dụng phụ này hầu hết ít gây nguy hiểm, thường sẽ biến mất theo thời gian, bao gồm:
- Khô môi, da, mắt hoặc khô mũi, bạn có thể bị chảy máu cam.
- Nhức đầu, đau khớp hoặc xảy ra các vấn đề về cơ mức độ nhẹ.
- Phản ứng da nhẹ.
- Có các dấu hiệu cảm lạnh là hắt hơi, nghẹt mũi, đau họng.
Lời khuyên của dược sĩ về thuốc Isotretinoin
Không sử dụng rượu trong quá trình điều trị mụn trứng cá bằng Isotretinoin. Tương tác này có thể làm gia tăng nguy cơ bị các tác dụng phụ như nhịp tim nhanh, mẩn đỏ dưới da, ngứa, buồn nôn, nôn,… khi dùng.
Trong quá trình điều trị mụn trứng cá Isotretinoin, bạn không nên thực hiện hiến máu. Chỉ được hiến máu sau khi kết thúc điều trị bằng thuốc ít nhất 1 tháng. Thuốc sẽ cần thời gian tối thiểu 1 tuần để phát huy được tác dụng.
Sử dụng thuốc cũng có thể khiến da bạn dễ bị cháy nắng hơn. Hãy lưu ý tránh ánh sáng mặt trời, sử dụng kem chống nắng, mặc quần áo dài tay để hạn chế tình trạng này. Bạn cũng không được sử dụng bất kỳ phương pháp tẩy lông nào (laser, sáp) trong và sau khi kết thúc điều trị bằng bằng thuốc tối thiểu 6 tháng.
Bên cạnh sử dụng Isotretinoin, bạn cũng có thể dùng thêm một số thảo dược để giúp hỗ trợ cải thiện được tình trạng mụn trứng cá an toàn hơn. Sử dụng phối hợp thảo dược với thuốc trị mụn này sẽ giúp hỗ trợ giảm thiểu thời gian điều trị.
Một số loại thảo dược bạn có thể tham khảo như Neem (một loại xoan Ấn Độ), dầu dừa, Ba chạc, Sài đất, Hoàng liên, Lô hội,… Đây đều là những thảo dược đã có nhiều nghiên cứu khoa học và xác minh về khả năng kháng khuẩn, chống viêm. Một nghiên cứu về tác dụng kháng khuẩn, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn của dịch chiết neem năm 2013, đã cho thấy trong lá Neem có chứa hoạt chất có đặc tính dược lý đa dạng như chống viêm, chống pyretic và chống vi khuẩn. Ngoài ra, nếu bạn sử dụng phối hợp các thảo dược này với nhau sẽ giúp thu nhỏ các ổ loét mụn được nhanh hơn, tan nhân mụn tốt hơn, từ đó cải thiện được mụn trứng cá.
Một số loại thảo dược giúp hỗ trợ, cải thiện tình trạng mụn trứng cá
Sử dụng Isotretinoin có thể giúp bạn giải quyết được vấn đề mụn trứng cá nan giải. Tuy nhiên, quá trình sử dụng sẽ cần sự kiên trì, ít nhất trong vòng 4 tuần hoặc có thể lên đến 5 tháng bạn mới có thể thấy kết quả. Ngoài ra, thuốc cũng có thể gây ra những tác dụng phụ rất nguy hiểm nếu sử dụng không đúng cách. Do đó, hãy tuân thủ theo hướng dẫn từ bác sĩ khi điều trị mụn trứng cá bằng Isotretinoin. Trên đây là những thông tin tham khảo liên quan thuốc điều trị mụn trứng cá Isotretinoin. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến các tình trạng mụn, đặc biệt là mụn trứng cá, vui lòng comment bên dưới được hỗ trợ.
Tài liệu tham khảo
https://www.drugs.com/mtm/isotretinoin.html
https://www.nhs.uk/medicines/isotretinoin-capsules/
https://www.aad.org/public/diseases/acne/derm-treat/isotretinoin
https://www.healthline.com/health/accutane-side-effects-on-the-body
https://www.verywellhealth.com/all-about-isotretinoin-15665
https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a681043.html
https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/isotretinoin-oral-route/proper-use/drg-20068178
https://www.webmd.com/drugs/2/drug-6662/isotretinoin-oral/details
Bình luận